معامله فضولی چیست؟بخش سوم چگونگی اجازه بیع فضولی طبق قانون و بررسی شرایط اجازه در بیع فضولی - همراه با فایل صوتی

در این پست به بیان چگونگی اجازه بیع فضولی طبق مواد 352 و 247 و 248 و 249 قانون مدنی و همچنین بررسی شرایط اجازه در بیع فضولی خواهیم پرداخت.

مالکیت ، عقود و قرارداد ها | قراردادها | معامله فضولی

معامله فضولی چیست؟بخش سوم چگونگی اجازه بیع فضولی طبق قانون و بررسی شرایط اجازه در بیع فضولی - همراه با فایل صوتی

با عنایت به پست قبل دانستیم که درمعامله فضولی ۳ شخص وجود دارد: 1.مالک 2.فضول 3.اصیل . معامله ی فضولی ،معامله ای غیرنافذ است.به عبارت دیگر،در معامله‌ فضولی، هرگاه نقص و خلل موجود برطرف شود، معامله صحیح و کامل می‌شود.یکی از ارکانی که قانون برای صحت معامله ذکر کرده است، وجود رضایت مالک است. از آنجا که در معامله‌ فضولی این رضایت وجود نداشته است و فضول، بدون اطلاع یا رضایت مالک اقدام به انجام معامله می‌کند، معامله‌ی مذکور غیرنافذ است و تنها درصورت اخذ رضایت مالک، صحیح و کامل می‌شود.

اجازه ی بیع فضولی:

ماده 352 قانون مدنی بیان میدارد که :بیع فضولی نافذ نیست مگر بعد از اجازه ی مالک به طوری که در معاملات فضولی مذکور است.

از مفاد ماده 247 قانون مدنی بر می آید که رضای باطنی و سکوت مالک برای نفوذ معامله کافی نیست و رضای مالک باید به وسیله ای هرچند ضمنی اعلام شود به همین علت ماده 249 قانون مدنی مقرر داشته است : سکوت مالک ولوبا حضور در مجلس عقد، اجازه محسوب نمی شود. زیرا سکوت مالک ممکن است ناشی از ترس یا احترام باشد نه رضایت او به فروش مالش. البته باید دانست که ماده ی249 قانون مدنی حکم سکوت محض را بیان می کند اما هرگاه سکوت همراه با قرینه یا اوضاع و احوالی باشد که بر اراده ی مالک مبنی بر رضای او بر بیع دلالت کند، ممکن است اجازه ی ضمنی یا فعلی محسوب شود. مطابق ماده 248 قانون مدنی : اجازه مالک نسبت به معامله فضولی حاصل می شود به لفظ یا فعلی که دلالت بر امضاء عقد نماید. اعم از آنکه تصریح در معنا باشد یا بطور ضمنی مبین رد معامله فضولی باشد و همانند انکه در مثال فوق مالک با اطلاع از انعقاد عقد فضولی اقدام نموده است.
در همین رابطه شایان ذکر می داند اگر مالک قبولی خود را منوط به گذاردن شرط و شروط جدیدی بنماید، فی الواقع معامله فضولی را بطور ضمنی رد نموده است و البته در این حالت اگر اصیل با شرایط اعلامی از سوی مالک موافقت نماید و عقد بر مبنای شرط جدید منعقد شود می توان ادعا نمود که قرارداد جدیدی بین مالک و اصیل منعقد شده که البته بر این امر آثار حقوقی فراوانی مترتب می باشد.

معامله فضولی چیست؟بخش سوم چگونگی اجازه بیع فضولی طبق قانون و بررسی شرایط اجازه در بیع فضولی - همراه با فایل صوتی


شرایط اجازه در بیع فضولی:

رضای مالک درصورتی عقد فضولی را نافذ می گرداند که دارای شرایطی باشد:

الف) اعلام گردد

اجازه باید به لفظ یا به فعلی باشد که به طور صریح یا ضمنی دلالت بر اجازه ی مالک نماید. سکوت مالک نیز اجازه محسوب نمی شود حتی اگر مالک در جلسه ی انعقاد بیع حاضر باشد. (مواد248 و 249قانون مدنی)

ب) مسبوق به رد نباشد

درصورتی که مالک بیع فضولی را رد نماید عقد از بین می رود و اجازه ی بعدی مالک اثری ندارد. (ماده ی250قانون مدنی)

ج) به عنوان مالک باشد

رضای مالک درصورتی مؤثر است که به عنوان مالک و به قصد اجازه ی بیع فضولی باشد زیرا هرگاه شخص مالی را به طور فضولی بفروشد و بعداً معلوم شود که آن مال متعلق به خود او بوده یا متعلق به کسی بوده که بایع می توانست به ولایت یا به وکالت از او آن را بفروشد؛ نفوذ معامله بسته به اجازه ی بایع است و در غیر این صورت معامله باطل خواهد بود. (ماده ی255قانون مدنی)




نظرات کاربران


غلامرضا مردانه  -  10 اردیبهشت 1399
سلام ممنون از راهنمائی جامع جنابعالی سوالی که داشتم مالک بعداز اجازه که بتوسط امضا پای مبایعه نامه انجام داده مشمول چه تعهداتی از جمله تنظیم سند بنام خریدار دارد

تیم محتوای احقاق -  10 اردیبهشت 1399

سلام ... ممنون از اظهار لطفتون 

ایشون مسئول تمام تعهدات یاد شده تو قراردادتون تحت عنوان فروشنده هستن ... بستگی به موارد قید شده تو قراردادتون داره


فاطمه -  22 اسفند 1401
۳ سال پیش قلنامه کردم اپارتمانی که گویا مالک اصلی باید میبوده که نبوده شوهرش اومده و قلنامه کرده در حالی که ربطی بهش نداشته ... الان رفتم و قولنامه سه برگ داره تو دو برگ مالک اصلی پایین قولنامه نوشته مندرجات فوق مورد تایید (اسم و فامیلش ) است امضا و اثر انگشت بدون داشتن شاهد البته . این معامله الان درست هستش تنفیذ شده ؟ و اینکه برگی که دست املاک هست اینو ننوشته فقط تو دو برگ قولنامه که دستم بوده پایینش اینو نوشتن و امضا و اثر انگشت زدن اینطور درست است ؟

تربتیان -  08 دی 1401
من مشکلی دراین مورد دارم لیکن چون فردمقابل من اداره برق است نمیدانم طرح دادخواست علیه این سازمان نتیجه دارد یاخیر؟ پارکینگی در یک بلوک مسکن مهرکه هنوز سندهایش اماده نشده به مافروخته شده وچندین سال پیش پول ان گرفته شده ولی الان اداره برق امده تابلوبرق رادر محل پارکینگ مازده ویک سکودرانجادرست کرده وحق پارک رااز ماگرفته وشرکت تعاونی مسکن مهر هم میگوید به مامربوط نیست وشکایت شماهم به جایی نمیرسد واز پس اداره برق چون سازمان دولتی است برنمی ایید!!!!الان ما مانده ایم وضرروزیان وافت قیمت واحدبدون پارکینگ و.... مااگر این پول پارکینگ ۵ م ت رادر ۸سال پیش یک پراید میخریدیم الان ۱۵۰م ت بودولی الان هیچ پولی دستمان رانمیگیرد... واقعااااا دردناک وتاسف اوراست خواهشا چنانچه میتوانیدماراراهنمایی ویاری فرمایید.سپاسگزارم