نکاتی در رابطه با پس گرفتن (استرداد) جهیزیه که باید بدانید-بخش اول
جهیزیه چیست
جهیزیه عبارت است مالی که زن بر اساس عرف و عادت جامعه و خانواده خود در زمان ازدواج به خانه شوهر میبرد تا در زندگی مشترک از آن استفاده کنند، چون جهیزیه ، تهیه وسایل زندگی زوجین است، تهیه آن بر عهده سرپرست خانواده است و هیچ ارتباطی به عروس و خانواده او ندارد و اینکه در کشور ما،خانواده عروس جهیزیه را تهیه میکند، فقط بر اساس اجرای این رسم طبق عرف و عادت است و طبق قوانین ما، تهیه این وسایل بر عهده سرپرست خانواده است، اما عرف و عادت ایجاب میکند که خانواده خانم، یک سری وسیله تحت عنوان جهیزیه برای ابتدای زندگی آنها، تهیه کند.
در اکثریت خانواده های ایرانی، رسم بر این است که بنا بر توانایی افراد، تمام یا بخشی از اثاث مورد نیاز را زن به خانه شوهر میبرد و شاید فلسفه آن به دلیل پیشینه تاریخی کار ( شغل و کسب و کار )خانم های بر میگردد و به لحاظ اینکه زن از خودش در آمدی نداشته و تامین معاش خانواده بر عهده مرد بوده ، زن با آوردن جهیزیه ، تلاش میکرده که به همسر خودش کمک کند ، در واقع جهیزیه نمادی از روح همکاری و تعاون در خانواده و بین زن و شوهر است.
با توجه به میزان ارث دختران از طرف دیگر میتوان گفت که دختر از خانه پدرش که نصف سهم یک پسر ارث میبرد با دادن جهیزیه ، این مساله تعدیل ایجاد میکند، یعنی چون دختر نصب یک پسر ارث میبرد، با بردن جهیزیه یک عدالت بین دختر و پسر ایجاد میشود.
نکاتی در رابطه با پس گرفتن (استرداد) جهیزیه که باید بدانید-بخش اول
از نقطه نظر حقوقی در خصوص مالکیت و وضعیت جهیزیه، بعد از آوردن به خانه شوهر ، میشود گفت که جهیزیه به نوعی اباحه تصرف است و هیچ حقی برای شوهر ایجاد نمیکند، بنابراین زن اگر بخواهد میتواند آن را به نفر دیگر منتقل کند یا به خانه پدر خودش، برگرداند. تنها مشکلی که امکان دارد در این خصوص ایجاد شود اختلاف در بقای جهیزیه و مسئولیت شوهر است. اگر نکاح منحل شود، زن میتواند اموالی که به موجب لیست امضای شوهرش رسیده را، از او دریافت کند.
حالا اگر اموال تلف شده باشد، تکلیف چیست؟ آیا دادگاه میتواند شوهر را به استناد صورت جهیزیه ای که به امضای او رسیده ملزم به رد عین جهیزیه یا قیمت یا مثل آن بکند؟
در پاسخ به این سوالات لازم به ذکر است ، آیا شوهر در این خصوص، امین نگهداری از جهیزیه است که در صورت مطالبه مالک باید آن را برآورده کند؟ یا اینکه شوهر بر اساس اباهه تصرفی که به دست آورده، این اموال را استعمال کند و اگر در اثر حوادث قهری تلف بشود، مسئولیتی ندارد؟
به خاطر این اختلاف نظرات، دیوان عالی کشور، طی یک رای به شماره 1366-1182 مورخ سال 1339 ، بیان داشته که داشتن قبض رسید جهیزیه از زوج به تنهایی کافی برای حق مطالبه نیست، بلکه زوجه باید ثابت نماید که جهیزیه باقی مانده در منزل زوج، باقی مانده و اثر قبض و رسید ، فقط همین است که با بقای عین جهیزیه ، زوج نمیتواند بدون وجود ناقل جدیدی ، نسبت به آن دعوا مالکیت نماید.
ادامه مبحث را میتوانید در پست بعدی پیگیری کنید
نظرات کاربران