همه چیز در رابطه با انواع خیارات فسخ قرارداد - بخش سی و ششم توضیح خیار تدلیس- همراه با فایل صوتی

از تعریف ماده 438 قانون مدنی کاملا مشخص است که برای تحقق تدلیس باید عملی انجم شده باشد ،باید حیله ای سبب فریب طرف معامله شود خواه بوسیله ی گفتار دروغ باشد یا فعل فریب دهنده برای تحقق تدلیس سوء نیت و قصد و عمد فریب لازم است و اگر فروشنده کالای خود را به اشتباه ،توصیف غیر واقعی کند،تدلیس بشمار نمی اید.

سکوت عمدی طرف معامله درباره ی عیب کالا در جایی که عرف بیان و اظهار عیب را لازم میداند نیز ،تدلیس محسوب میشود.

به عنوان مثال هرگاه در بیع اتومبیلی که به مقدار قابل ملاحظه ای اب کم میکند و جوش می اورد ،بایع از بیان عیب خودداری کند ،میتوان گفت که مرتکب تدلیس شده است .

بنابراین میتوان گفت عملیات در ماده 438 قانون مدنی اعم از عملیات مثبت و منفی میباشد یعنی هم شامل انجام فعل برای تدلیس مثل وصف دروغی رابه کالا نسبت دادن و ترک فعل مثل سکوت در مقام بیان ،جاییکه فروشنده از عیب اگاهی دارد و میبایست این عیب را اعلام کند ولی خودداری کند می شود .

اما ایا خودداری از بیان عیوب مبیع همیشه تدلیس محسوب می شود ؟

بنابر مصلحت سکوت فروشنده درباره ی عیب اشکار مبیع ،تدلیس محسوب نمیشود زیرا در قرارداد حفظ منافع هر یک از طرفین به عهده ی خود او میباشد و از هیچکس نمیتوان انتظار داشت که تمام اطلاعات مربوط به مزایا و عیوب کالایی را در طرف خود بگذارد .اما درحالتیکه عیب پنهان است و با وارسی متعارف نمیتوان به آن پی برد ،سکوت فروشنده اگاه از عیب ،نوعی نیرنگ و فریب است که حقوق نباید از آن بگذرد.