همه چیز در رابطه با انواع خیارات فسخ قرارداد - بخش بیست و ششم بیان سایر شرایط تحقق خیار غبن -همراه با فایل صوتی
3.اگاه نبودن طرف زیان دیده از میزان قیمت واقعی :
یعنی معامله کننده باید هنگام انعقاد قرارداد علم به قیمت عادله نداشته باشد .بنابراین اگر کسی با علم به قیمت وبر اثر اضطراب یا شتاب در معامله مالی را که یکصد هزار ریال قیمت دارد ،به دویست هزار ریال بخرد ،خیار فسخ نخواهد داشت .چه اینکه به اختیار خود ،اقدام به ضرر خویش نموده و از این رو نمیتواند مدعی غبن باشد ،ماده 418 قانون مدنی در این باره مقرر میدارد که:
اگر مغبون درحین معامله عالم به قیمت عادله بوده است خیار فسخ نخواهدداشت.
اگر فروشنده مدعی شود که خریدار در هنگام معامله از قیمت واقعی اگاهی داشته و با رضایت خود اقدام به خرید کالا به بهای بیشتر کرده و مشتری نیز مدعی جهل به قیمت واقعی در هنگام معامله باشد ،بار اثبات بر عهده ی چه کسی است ؟
چون جهل به قیمت موافق اصل عدم اگاهی میباشد ،بدون دلیل پذیرفته میشود و اگر طرف دیگر مدعی علم خریدار به قیمت واقعی باشد ،باید آن را اثبات کند.
4.عدم وجود تعادل و برابری بین عوضین در هنگام معامله :
انچه که در مورد تعادل دو عوض در قرارداد گفته میشود،مربوط به زمان انعقاد معامله میباشد .یعنی باید دید که ایا در لحظه ی تراضی ضرری ناروا به بار امده است. کسی که از اینده اگاه نمی باشد و هردو طرف انتظار دارند که رویداد ها به سود آنها باشد.
همه چیز در رابطه با انواع خیارات فسخ قرارداد - بخش بیست و ششم بیان سایر شرایط تحقق خیار غبن -همراه با فایل صوتی
بنابراین معیار ضرر و عدم تعادل عوضین ،هنگام انعقاد معامله میباشد ،به عنوان مثال اگر کسی امروز کالایی را به قیمت صد تومان خریداری کند ،ولی فردا قیمت آن به بیست تومان تنزیل پیدا کند ، نمیتواند ادعای غبن کند چرا که در زمان معامله ی عوضین باهم برابر بوده اند و تغییر قیمت بعد از معامله تاثیری بر عقد صحیح منعقد شده ی قبلی ندارد .
قاعده ی عدم تعادل عوضین درهنگام عقد برای تحقق غبن ،حتی در عقد معلق نیز اجرا میشود ،هرچند که اثر شرط ،در عقد معلق نسبت به اینده باشد.
زیرا در عقد معلق نیز معامله در زمان تراضی انجام میشود .بدین شرح که اگر شخصی اتومبیل خود را به قیمت یک میلیون ریال به دیگری بفروشد معلق به اینکه پسرش تا سه ماه دیگر به ایران بازگردد .حال سه ماه بعد پسر فروشنده به ایران باز میگردد و در نتیجه شرط حاصل میشود و بیع محقق میشود واتومبیل به ملکیت خریدار در مقابل یک میلیون ریال در می آید.حال اگر مشتری مدعی شود که در زمان حصول شرط تحقق بیع ،قیمت اتومبیل هشتصد هزار ریال بوده آیا میتواند با این ادعا به استناد خیار غبن تقاضای فسخ عقد کند ؟پاسخ منفی میباشد زیرا همانطور که گفتیم زمان سنجش برابری عوضین هنگام معامله میباشد و در عقد معلق نیز زمان سنجش برابری عوضین هنگام تراضی میباشد نه هنگام تحقق شرط و انتقال مبیع .
در عقدی که قبض شرط صحت می باشد نیز زمان سنجش برابری عوضین ، هنگام تراضی میباشد نه هنگام قبض .
نظرات کاربران