همه چیز در رابطه با انواع خیارات فسخ قرارداد - بخش بیست و هفتم بررسی فوری بودن خیار غبن و بیان اثر غبن -همراه با فایل صوتی
پس شرایط تحقق خیار غبن بطور کلی عبارتند از :
1.باید عقد معوض باشد
2.نابرابری فاحش بین دو عوض وجود داشته باشد
3.نابرابری در هنگام انعقاد عقد وجود داشته باشد
4.مغبون از قیمت واقعی نااگاه باشد
آیا خیار غبن فوری است ؟
خیار غبن فوری میباشد ،مطابق ماده 420 قانون مدنی : خیارغبن بعدازعلم به غبن فوری است.یعنی بعد از اگاهی از غبن باید فورا یعنی در کوتاهترین مدتی که عرفا لازم است حق خود را اعمال و فسخ قرارداد را اعلام کند.باید دقت داشت که منظور از فوری بودن در این ماده ،فوریت عرفی است نه علمی.انعطاف پذیری عرف امکان پذیرش همه ی عذرهای معقول را بوجود می اورد .پس اگر شخص مغبون چند ساعت بعد از اگاهی از خیار غبن معامله را فسخ کند نمیتوان گفت فوری نبوده است ،زیرا به طور متعارف برای انجام خیار چند ساعت در بعضی از موارد طول میکشد و این با فوریت منافاتی ندارد .حتی در بعضی از موارد ممکن است چند روز و چند هفته برای اعمال خیار فرصت لازم داشته باشد ولی این باز هم با فوریت منافات ندارد .به بیان واضح تر ،عرف از شخص مغبون نمیخواهد که کودک بیمار خود را نیمه راه، رها کند و برای اعلام فسخ به دفتر رسمی یا دادگاه برود.
همه چیز در رابطه با انواع خیارات فسخ قرارداد - بخش بیست و هفتم بررسی فوری بودن خیار غبن و بیان اثر غبن -همراه با فایل صوتی
مهلت کوتاهی که در دید عرف فوری است،بعد از علم به غبن آغاز میشود . همچنان که ماده 420 قانون مدنی ،در این ارتباط مقرر میدارد :
خیار غبن بعد ازعلم به غبن فوری است. تازمانیکه مغبون از وضع خویش زیان دید خود اگاهی ندارد،مهلت اجرای خیار اغاز نمیشود.
نکته:
الف نااگاهی از وجود خیار و فوری بودن آن، در حکم جهل به غبن میباشد و اگر شخص ثابت کند که نمی دانسته است خیارغبن فوری است میتواند خیار خود را بعد از اگاهی از فوری بودن خیار اعمال کند.
ب انچه که بعد از علم به غبن باید فورا انجام شود اعلام فسخ عقد است نه تصمیم درونی.پس اگر مغبون قصد درونی فسخ داشته باشد ولی آن را اعلام نکند ،حق فسخ ساقط میشود.
اثرغبن:
اثر غبن در قرارداد ایجاد خیار فسخ برای مغبون زیان دیده میباشد .این خیار غبن نامیده میشود .بنابراین مغبون میتواند یا عقد را فسخ کند یا اینکه از این اختیار بگذرد و عقد به حال خود باقی بماند و خیار ساقط شود.
اثر فسخ ناظر به اینده است در نتیجه مغبون و طرف او تا زمان فسخ مالک مالی هستند که بموجب قرارداد به دست اورده اند و پس از فسخ هر یک از دو عوض به مالک اصلی خود باز میگردد.
نظرات کاربران