همانطور که در پست قبل به بیان آن پرداخته شد ،ملاك مجرم تلقي شدن مفتري یا افترا کننده، ارتكاب جرم به شكل عالما و عامدا است يعني مفتري به جرم بودن آنچه نسبت ميدهد علم داشته باشد و عمدا عمل افترا را انجام دهد.
به علاوه ، برخی از نویسندگان پخش نوار نطق افترا آمیز مرتکب را در یک مجمع برای شمول ماده ۲۶۹ قانون مجازات عمومی کافی دانسته اند . هر چند که شاید اعتقاد به این نظر در زمان حاکمیت ماده ۲۶۹ قانون مجازات عمومی به معنی دور شدن از ظاهر ماده و تفسیر موسع نصوص جزائی بوده است ، لیکن در حال حاضر با توجه به وجود عبارت ...یا به هر وسیله دیگر... در ماده ۶۹۷ قانون تعزیرات چنین شخصی را باید مفتری محسوب کرد.
نکته قابل توجه در جرم افترا، انتشار آن است. در واقع اگر کسی متنی حاوی انتساب جرمی به دیگران را تهیه کند و نزد خود نگه دارد یا مانع انتشار آن شود، مرتکب جرم افترا نشده است. نکته قابل توجه دیگر در جرم افترا این است که افترا وقتی حادث می شود که مفتری، جرمی را به کسی صریحا نسبت دهد. در حقیقت عمل مورد انتساب باید بر طبق قوانین حدود، قصاص، دیات و تعزیرات، جرم تلقی شود. بنابراین نسبت دادن اعمالی خلاف یا ناهنجار که جرم انگاری نشده باشد، افترا تلقی نمی شود مانند بی نظم، بی انضباط، بی حیا و . از آنجایی که این موارد جرم انگاری نشده است، مصداق جرم افترا تلقی نمی شود.
قابل ذکر است اگر کسی از روی عصبانیت و ناراحتی به دیگری بگوید دزد یا کلاهبردار موضوع توهین است؛ نه افترا.
برای تحقق جرم افترای عملی باید سوء نیت وجود داشته باشد و مرتکب با توجه به ماده ۶۹۹ عمل خود را عالماً عامداً به قصد متهم کردن دیگری انجام دهد.
نظرات کاربران