دراین پست به بیان مفهوم مال مشاع و به بیان ماده 571 قانون مدنی در خصوص این نوع اموال خواهیم پرداخت.
مال مشاع به مالی گفته می شود که بیش از یک مالک دارد و مالکیت هر یک به نحو اشاعه است؛ به این معنا که هر مالک در جزء جزء کل مال حق تصرف دارد و سهم هر یک را نتوان در خارج از هم تشخیص داد؛ مثل خانه اى که با ارث به فرزندان می رسد و یا چند نفر با پول مشترک خانه اى می خرند که هر یک نسبت به سهم خود در آن شریک اند؛ یعنى جزء جزء آن خانه به طور اشاعه برای همه شُرکا است.
ملک مشاع، ملکی است که بین دو یا چند نفر مشترک باشد، به این وضعیت در اصطلاح حقوقی اشاعه گویند و بدین معنی است که هر ذره از ملک و جزء جزء آن متعلق به همه ی شرکاست. در ملک مشاع، هر شریک نسبت به جزء جزء ملک، مالکیت دارد. این وضعیت ممکن است با هر عمل حقوقی (خرید و فروش ملک، هبه مال به دو نفر و ) به وجود آید. به عنوان مثال، شخص الف مالک شش دانگِ یک باب مغازه است و دو دانگ آن را مشاعاً به شخص ب می فروشد؛ بدین ترتیب الف و ب هر دو مالک مغازه می شوند. فرض معمول دیگر، وضعیت اشاعه در ماترک (اموالی که از شخص فوت شده باقی مانده است) می باشد. زمانی که یک خانه به چهار نفر به ارث میرسد، هرکدام به نسبت سهم الارث در خانه ی مذکور مالک و شریک یکدیگر میشوند. البته این اشاعه به معنای عدم امکان صدور سند رسمی نسبت به سهم هر کدام از شرکا در املاک ثبت شده نیست. بنابراین نسبت به سهم مشاعی هر کدام سند مالکیتی جداگانه با درج سهم مالکانه مشاعی شریک صادر می شود (برای مثال یک و نیم دانگ مشاع از شش دانگ مشاع).
شرکت عبارت است از اجتماع حقوق مالکین متعدد در شی ء واحد به نحو اشاعه . منظور از حقوق مالکین متعدد هم حق مالکیت ایشان است یعنی چند نفر در آن واحد مالک یک شی ء هستند، به نحوی که جزء جزء مال مشاع، ملک مالکین متعدد به حساب می آید و هیچ کدام، مالکیت مستقل و مفروز بر آن مال ندارند.
بنابراین، منظور از عبارت (به نحو اشاعه) حالتی است که موضوع مالکیت هیچ یک از مالکان شی ء واحد، مشخص نباشد بطوری که هر جزئی از اجزای شی ء واحد، در عین حال متعلق حق مالکیت هر یک از ایشان باشد . در غیر این صورت اگر هر یک از دو نفر، مالک یک قسمت معین، از یک شی ء باشد، به نحوی که هر یک از ایشان مالکیت قسمت مشخصی از آن را دارا باشند، این صورت از اجتماع حقوق مالکین، شرکت نیست واز شمول ماده 571 قانون مدنی خارج است.
نظرات کاربران