امروزه با توجه به مسایل و مشکلات متعددی که برای افراد در زمینه های مختلف قانونی پیش می آید و همه افراد به نحوی از انحاء ممکن است در طی عمر خود با موارد قانونی سروکار داشته باشند.
به همین سبب شناخت انواع اوراق قضایی و شیوه ی تکمیل آنها میتواند کمک شایانی در این خصوص بنماید.
در این نوشته به بیان هر یک ازاین اوراق قضایی و تعریف آنها خواهیم پرداخت.
(در بخش نمونه دادخواست ها در سایت احقاق میتوانید موارد گوناگونی در این زمینه از جمله نمونه متن شکایت نامه از همسایه مزاحم، نمونه دادخواست تهمت و افترا و .... را مشاهده نمایید.)
اوراق قضایی و مواردی که اکثر افراد با آنها سر و کار دارند عبارتند از:
دادخواست اظهار نامه شکایت نامه یا شکواییه وکالت نامه قرارداد گواهی و اقرارنامه اساسنامه و صورتجلسه لایحه و ....
دادخواست
به معنی دادخواهی کردن است و در اصطلاح حقوقی به آغاز اقامه دعوا از سوی خواهان علیه خوانده از طریق سیستم دادگستری گفته می شود. در بسیاری از مواد قانونی دادخواست به معنی برگه دادخواست استفاده می شود یعنی برگه ای که شخص به وسیله آن دادخواهی خود را به دادگاه ارائه میکند.
هنگامی که شخصی می خواهد علیه فرد دیگری اقامه دعوا کند به عنوان خواهان شناخته می شود و باید درخواست خود را به عنوان خواهان در برگ چاپی مخصوصی قید کند که به آن دادخواست می گویند؛ به عبارت دیگر دادخواست بیان ادعا نزد مراجع قضایی در اوراق مخصوص است.
طبق ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی شروع رسیدگی در دادگاه مستلزم تقدیم دادخواسـت است، دادخواسـت به دفتر دادگاه صالح و در نقاطی که دادگاه دارای شعب متعدد است به دفتر شعبه اول تسلیم می شود.
برگ دادخواسـت را از مجتمع های قضایی واقع در تمامی مناطق می توان تهیه کرد. دادخواسـت باید حتما در برگ های مخصوص باشد؛ زیرا هر برگ دادخواسـتی که از مراجع قضایی تهیه می شود دارای شماره سریال مخصوص به خود است بنابراین نمی توان هر برگی که تنها مشخصات شبیه به برگ های دادخواسـت را دارد، پر کرد.
برگ دادخواسـت دارای چند نکته است که باید خواهان آنها را پر کند. یکی از آن موارد تعیین خواسته و بهای آن است که باید در دادخواسـت مشخص شود، مگر آنکه تعیین بها ممکن نباشد یا خواسته مالی نباشد. آنچه را مدعی از دادگاه تقاضا می کند خواسته یا مدعی به گویند. خواسته یا مالی است یا غیرمالی.
فرم دادخواست دارای بخش های زیر است:
ردیف مشخصات خواهان (کسی که مدعی حق است)
ردیف مشخصات خوانده (طرف دعوی)
ردیف مشخصات وکیل (اگر خواهان توسط وکیل اقامه دعوی کند، مشخصات وکیل درج می شود)
ردیف خواسته (همان ادعا و حقی است که خواهان آن را از خوانده طلب می کند)
ردیف دلایل (مستندات و مدارکی که خواهان به استناد آن ها خود را محق می داند)
قسمت اصلی دادخواست که در آن متن کامل ادعا و شرح خواسته خواهان درج و در نهایت با امضای خواهان پایان می یابد.
باید به این نکته توجه داشت که دادخواست و مدارکی که مورد استناد خواهان است باید در دو نسخه تهیه شود (اگر خوانده بیش از یک نفر باشد باید به تعداد آن ها نیز به نسخه دادخواست و مدارک ضمیمه اضافه نمود).
اظهارنامه
اظهارنامه برگه ای است که توسط آن خواهان به طور رسمی (از طریق دادگستری) قبل از اقامه دعوی، حق خود را از طرف مقابله مطالبه می کند. گاهی اوقات ارسال اظهارنامه یک تکلیف قانونی است. اظهارنامه را می توان از واحد فروش تمبر و اوراق قضایی مستقر در دادگستری ها تهیه کرد. برای ارسال اظهارنامه باید سه نسخه به شکل واحد تنظیم نمود. در نوشتن متن اظهارنامه باید دقت زیادی کرد و حتی الامکان از مشورت اهل خبره استفاده کرد.
شکایت نامه یا شکواییه
برای ثبت دعاوی کیفری بایستی برگه شکواییه تکمیل نمود . شکواییه یک فرم مخصوص است که قوه قضاییه موظف است آن را تهیه کند تا افراد بتوانند شکایت خود را در آن ثبت نمایند .شکواییه در دعاوی کیفری مانند دادخواست در دعاوی حقوقی است. در شکواییه باید مشخصات و نشانی شاکی، موضوع شکایت (همان جرم مورد ادعا) با تعیین زمان و محل دقیق آن و میزان ضرر و زیانی که به فرد وارد شده درج شود. در مواردی ممکن است شکایت به صورت شفاهی مطرح شود که مقامات قضایی و ضابطین دادگستری مکلف اند شکایت شفاهی را در صورت مجلس قید و به امضای شاکی برسانند.
وکالت نامه
وکالت نامه قراردادی است که توسط وکیل و موکل تنظیم میشود و شرایطی از قبیل اختیارات وکیل در خصوص موکل وحدود اختیارات وکیل را تعین می نماید.
وکالت از لحاظ شکلی به رسمی، عادی و شفاهی تقسیم بندی می شود.
وکالت رسمی: وکالتی است که در دفتر اسناد رسمی، با حضور طرفین و احراز هویت از جانب سردفتر، تنظیم و به ثبت می رسد.
وکالت عادی: هرگاه وکالت نامه بدون دخالت دفتر اسناد رسمی تنظیم و امضاء شود، وکالت نامه عادی است.
وکالت شفاهی: گاهی اشخاص انجام بعضی امور را به طور شفاهی از دیگران می خواهند بدون این که هیچ وکالت نامه عادی و یا رسمی تنظیم شود.
قرارداد
قرارداد یا عقد یا پیمان ،یک توافق الزام آور میان اشخاص است که حقوق و تکالیف طرفین آن را تعیین می کند. به عبارت دیگر قرارداد عبارتست از توافق ارادی دو طرف که در نتیجه آن رابطه جدیدی به وجود می آید یا رابطه حقوقی موجود را تغییر می دهد.
گواهی و اقرارنامه
اقرارنامه عبارت است اعتراف و اقرار به حقی به نفع دیگری و به ضرر خود شخص.
اقرارنامه ای که ارزش ترجمه رسمی و تائید دادگستری و وزارت امور خارجه را داشته باشد
باید دارای شرایطی باشد، از جمله:
تنظیم در دفتر خانه های اسناد رسمی و روی سربرگ دفتر خانه و همچنین ممهور به مُهر برجسته دفترخانه باشد.
در متن تنظیم شده صرفاً باید مشخصات فردی شخص آورده شوند و در صورتی که نیاز به آوردن آدرس محل سکونت باشد،نیاز با استشهاد از کلانتری محل می باشد (که البته به ندرت همکاری می شود)و در غیر اینصورت به جای آوردن
آدرس در متن، بهتر آن است که قبض مربوط به آب، تلفن و یا گاز، در صورتی که به نام شما باشند بهترین راهکار است.
اساسنامه
اساسنامه شرکت سندى است که به آن اعتبار مى دهد و در آن خط مشى و سرمایه شرکت، هدف و نحوه فعالیت و وظایف هر یک از اعضاء شرکت و هیئت مدیره و مجامع عمومى و بازرسان شرکت و تعداد مدیران و نحوه انتخاب و مدت مأموریت و چگونگى تعیین جانشین مدیرانى که فوت یا استعفاء نموده و یا محجور و معزول مى شوند معین مى گردد و کلیه مواد آن براى اعضاء لازم الرعایه مى باشد و همان طورى که در زندگى یک شخص حقیقى سجل یا شناسنامه او باعث هویت و اعتبارش مى شود در شخص حقوقى نیز اساسنامه به او هویت و اعتبار مى دهد و حدود اختیارات و وظایف مدیران و میزان مسؤولیت آنها و چگونگى عملکرد آنها در آن قید مى گردد.
بنابراین شرکت هاى سهامى عام، و سهامى خاص باید داراى اساسنامه اى باشند.
لایحه
به نوشتارهایی گفته می شود که از سوی اصحاب دعوا - چه دعاوی حقوقی چه دعاوی کیفری - به مقام قضایی تقدیم می شود. البته، در عرف رایج، چنانچه این نوشتار توسط وکیل نوشته باشد عنوان لایحه به آن صدق می کند.
امیدواریم نوشته ی فوق الذکر به افزوده شدن اطلاعات شما در خصوص شکواییه ، فرم دادخواست، متن شکایت نامه و .... کمک نموده باشد.