همه چیز در رابطه با مال مشاع - بخش نوزدهم دعوای تخلیه ی ید در ملک مشاع و نمونه دادخواست و درخواست برای افراز املاک مشاع- همراه با فایل صوتی

بنابراین محکوم له در دعوای خلع ید -به مـعـنـای اخـص- در مـلک مشاع هنگامی می تواند تقاضای تحویل ملک متنازع فیه را به خود نماید که از سایر شرکا اذن داشته باشد.
در این رابطه یک رأی مشورتی از سوی اداره حقوقی قوه قضاییه به شماره 8358/7 مورخ 6 بهمن ماه 1377 صادر شده که به روشنی گویای این مطالب استچون حسب مواد 581 و 582 قانون مدنی، هیچ یک از شرکا ء بدون اجازه سایر شرکا حق دخل و تصرف در مال مشترک را ندارند، بنابراین چنانچه یکی از شرکا ء بدون اجازه شریک دیگر در قسمتی از ملک مشاعی تصرف به عمل آورد، هریک از شرکا حق دارد درخواست خلع ید ایشان را بنماید. در صورت خلع ید از متصرف، تحویل ملک به هریک از شرکا ء موکول به موافقت یا اذن تمامی شرکا می باشد.

دعوای تخلیه ید در ملک مشاع

فرض کنیم 3 شریک که هر کدام 2 دانگ مشاعی از مغازه ای را مالک هستند، با توافق یکدیگر مغازه را به شخصی اجاره می دهند. پس از مدتی مستأجر اجاره ماهانه یکی از 3 شریک را پرداخت نـمـی کـنـد و یـا ایـن که برخلاف نوع اسـتـفـــــاده قــــراردادی، از مــغــــازه بهره برداری می نماید. آیاشــریـک نـاراضـی می تواند دعـوای تـخـلـیـــــه یــــد را نماید؟

در ملک مشاع حق هر شریک منتشر در تمام ملک است و همین موضوع باعث شده که هیچ شریکی بدون اذن سایر شرکا حق تصرف در ملک مشاع را نداشته باشد. (مواد 581 و582 قانون مدنی) نتیجه این اختلاط سهام آن خواهد بود که تخلیه سهم هر شریک با خلع ید از تمام ملک ملازمه داشته و ازاین رو ست که باید بپذیریم مفاد ماده 43 قانون اجرای احکام مدنی در مورد خلع ید به معنای اعم است و طرح چنین دعوی بلامانع است.

در مواردی که موجر به دلیل احتیاج شخصی یا به منظور خراب کردن و نوسازی عین مستأجره (ماده 15 قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 1356) و موارد مشابه، درخواست تخلیه ید می کند، از آنجا که مفاد درخواست او تحویل عین مستأجره است و تحقق مبنای درخواست منوط به اذن شریک یا شرکای دیگر می باشد، این تقاضا در برابر شریک یا مستأجر او پذیرفته نمی شود؛ زیرا در این فرض تا زمانی که شریک اذن ندهد، امکان تصرف خواهان وجود ندارد تا به دلـیـل لـزوم آن بـتـوان اجـاره را فـسـخ و درخواست تخلیه کرد.