جرم کلاهبرداری یکی از موارد مطرح در مبحث جرایم علیه اموال میباشد که در این پست به بررسی آن خواهیم پرداخت.
از جمله عناصر اصلی مباحث و موضوعات کیفری،در عرصه ی حقوق کیفری ،جرم و به تبع آن مجازات ناشی از جرم است.
در ابتدا لازم به ذکر است که تعریفی از جرم ارایه شود. وفق ماده ی 2 قانون مجازات اسلامی: جرم ،هر رفتاری اعم از فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است ،جرم محسوب می شود.
بر همین اساس جرایم را می توان در سه دسته تقسیم بندی کرد:
1- جرایم علیه اشخاص یعنی جرایمی که علیه تمامیت جسمانی انسانها صورت بگیرد .مانند قتل
2- جرایم علیه اموال یعنی جرایمی که علیه مال و دارایی و مالکیت افراد صورت می گیرد مانند جرم کلاهبرداری
3- جرایم علیه امنیت، که این دسته شامل جرایمی که علیه امنیت داخلی یا خارجی کشور صورت میگیرد.مانند تشکیل گروه برای مقابله با نظام
از جمله اجزا و شرایطی که وجود آن برای تحقق جرم لازم و ضروری می باشد، موضوع جرم است. تا موضوعی نباشد که رفتار مجرمانه بر روی آن واقعشود، هیچ جرمی در عالم خارج محقق نخواهد شد.
موضوع جرم به حسب نوع جرایم متفاوت است و در جرایم علیه اموال و مالکیت، مال و حقوق مالی اشخاص، موضوع جرم قرار می گیرد.
مال دارای یک مفهوم نسبی و اوصاف و شرایط متعددی است. شمول مقررات جزایی نسبت به اموال یکسان نیست.در مورد حقوق معنوی هرچند در مالیت آنها تردید نیست ولی مقررات جزاییمربوط به اموال، آنها را شامل نمی شود. اعضای طبیعی بدن و جسد انسان نیز موضوع جرایم علیه اموال قرار نمی گیرند.
وجه مشترک جرایم علیه اموال نقض حقوق مالکانه افراد آسیب و خدشه ای است که به مالکیت افراد وارد می شود.
حال امروز میخواهیم به بررسی جرم کلاهبرداری بپردازیم . جرم کلاهبرداری از جمله جرایم علیه اموال است که دارای شرایط خاصی است.
کلاهبرداری به معنای بردن مال شخص دیگر از طریق توسل به وسایل متقلبانه همراه با سوء نیت است و کسی که به این کار اقدام نموده نیز کلاهبردار نامیده می شود.
طبق ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری ، هر کس از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکتها یا تجارتخانه ها یا ک
ها یا کارخانه ها یا موسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهد یا به امور غیر واقع امیدوار نماید یا از حوادث و پیشامدهای غیر واقع بترساند و یا اسم و یا عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر وجوه و یا اموال یا اسناد یا حوالجات یا قبوض یا مفاصاحساب و امثال آنها را تحصیل کرده و از این راه مال دیگری را ببرد کلاهبردار محسوب می شود.
مصادیقی که وفق این ماده ی قانونی توسل به وسایل متقلبانه در جرم کلاهبرداری محسوب می شود موارد زیر میباشد:
۱- فریب دادن مردم به وجود شرکتها، تجارتخانه ها، کارخانه ها و موسسات واهی و غیر واقعی.
۲- فریب دادن مردم به داشتن اموال و اختیارات واهی.
۳- ترساندن مردم از حوادث و پیشامدهای غیر واقع.
۴- امیدوار کردن مردم به امور غیر واقعی.
۵- انتخاب نمودن اسم یا عنوان جعلی.
مانور متقلبانه ،فاکتوری است که تشخیص آن بسیار دشوار است .اغلب مردم تصور میکنند شخصی که با دادن یک وعده واهی در قالب یک دروغ ساده، مال آنان را برده است، کلاهبردار محسوب می شود، حال آن که صرف گفتن یک دروغ ساده، نمی تواند مانور متقلبانه تلقی شود.
نظرات کاربران