با توجه به آنچه تا کنون و در پستهای قبل به آن پرداخته شد ،دانستیم که وقتی میگوییم چک سفید امضا منظورمان چه نوع چکی است و مفهوم آن چیست و همچنین به بیان موارد استفاده از این نوع چک پرداختیم . حال به بیان نکاتی چند در ارتباط با این نوع چک و همچنین نحوه ی برخورد بانک در مواجهه با سفید امضا خواهیم پرداخت.
مشکل بزرگی که در این زمینه وجود دارد این است که صادر کننده ی چک سفید امضا ،برای اثبات این ادعا نیاز به ادله محکم اثبات دارد، اما در صورتی که رسیدی نداشته باشد که نشان دهد این چک برای تضمین انجام کار یا به عنوان امانت داده داده است و امانت بودن آن ثابت نشود، بانک با توجه به این که چک دیگر مشکلی نخواهد داشت وجه آن را نقد می کند.
نکات:
1.اگر مندرجات ورقه چک تکمیل شده و تنها تاریخ صدور نوشته نشده باشد، نمی توان آن را چک سفید امضاء دانست بلکه باید چک را بدون تاریخ به حساب آورد، همانگونه که قانونگذار در ماده 12 قانون صدور چک مصوب سال1355 این نوع چک را از چک سفید امضاء تفکیک کرده و در بند جداگانه ای ذکر کرده بود.
2.اینکه مندرجات برگه چک کامل باشد و تنها نام ذینفع در آن قید نشدهباشد. در این مورد هر چند بعضی معتقدند چنین چکی را باید سفید امضاء به حساب آورد لیکن این عقیده صحیح بنظر نمی رسد و باید آن چک را در وجه حامل تلقی نمود.زیرا مطابق با ماده 312 قانون تجارت ،چک ممکن است در وجه شخص معین یا به حواله کرد شخص معین و یا در وجه حامل باشد. بنابراین زمانی که چکی با رعایت سایر شرایط قانونی صادر شده باشد و تنها نام ذینفع آن مشخص نباشد چون در وجه شخص معین یا به حواله کرد شخص معین محسوب نمی شود می تواند عنوان در وجه حامل بر آن صادق باشد مگر اینکه ذینفع ازاختیاری که قانونا و عرفا بدست آورده است نام شخص معینی را به عنوان ذینفع در آن قید نماید.همچنین اداره حقوقی دادگستری طی نظریه شماره ۱۷۹۷/۷ مورخ ۱۰/۴/۷۱ در پاسخ به این سوال که آیا در چکهای که فقط نام خانوادگی ذینفع در آن نوشته شده، قابل پرداخت به آنها می باشد یا خیر؟ و آیا چکهای مزبور به صرف امضاء در ظهر آن به اشخاص ثالث قابل انتقال و پرداخت خواهد بود یا نه؟
2 چنین اظهار نظر نموده است: اینکه صادر کننده چک حتما مکلف باشد که نام و نام خانوادگی کسی را که وجه چک در حق او صادر شده قید کند الزام قانونی ندارد بلکه برعهده بانک است که هنگام پرداخت مشخصات دارنده را قید نماید و اصل هم بر این است که همان دارنده، مالک چک است مگر آنکه خلافش ثابت شود . همچنین ،مطابق ماده ۵ قانون متحدالشکل ژنو، چک بدون ذکر نام ذینفع، در وجه حامل تلقی می شود.
1.
عملکرد بانک در مواجهه با چک سفید امضا:
اگر چک سفید امضا توسط دارنده تکمیل شده و فاقد هر گونه ایراد و خط خوردگی باشد بانک موظف است چک را برای دارنده نقد کند و اجازه دخالت در روابط دارنده چک و صادر کننده آن را ندارد مگر انکه حساب صادر کننده چک خالی باشد یا صادر کننده جلوی حسابش را بسته باشد و یا دستور قضایی برای عدم پرداخت چک وجود داشته باشد.
توجه: در صورت دریافت یا صدور چک سفید امضا ، شخصی که چک سفید را دریافت می کند در صورتیکه لازم شد چک را نقد کند فقط باید مبلغ توافق شده را در چک بنویسد در غیر این صورت صادر کننده چک حق دارد از وی شکایت کند و اینکه صادر کننده و دریافت کننده چک سفید امضا باید اسناد و مدارک کافی برای اثبات ادعای خود در خصوص چک سفید را داشته باشند.
نظرات کاربران