دراین پست به مورد سوم از موارد تعقیب کیفری چک یعنی تنظیم نا صحیح چک با عنایت به ماده 3 قانون صدور چک و همچنین چگونگی طرح شکایت کیفری خواهیم پرداخت.
ماده 3 قانون صدور چک بیان دارد که :صادرکننده چک باید در تاریخ مندرج در آن معادل مبلغ مذکور در بانک محال علیه وجه نقد داشته باشد و نباید تمام یا قسمتی از وجهی را که به اعتبار آن چک صادر کرده، به صورتی از بانک خارج نماید یا دستور عدم پرداخت وجه چک را بدهد و نیز نباید چک را به صورتی تنظیم نماید که بانک به عللی از قبیل عدم مطابقت امضا یا قلم خوردگی در متن چک، یا اختلاف در مندرجات چک و امثال آن از پرداخت وجه چک خودداری نماید.
هرگاه در متن چک شرطی برای پرداخت ذکر شده باشد، بانک به آن شرط ترتیب اثر نخواهد داد.
در اینجا لازم به ذکر است که صدور چک غیرصحیح در صورتی مشمول ماده 7 این قانون خواهد بود که با قصد مجرمانه همراه باشد. در نتیجه صرف اینکه چک به صورت نادرست تنظیم شده، مجوز محکوم کردن صادرکننده نیست. دارنده چک در صورت مراجعت به بانک و عدم وصول وجه آن، می باید از صادرکننده تقاضای تصحیح چک را نماید و در صورت خودداری صادرکننده، وی مشمول تعقیب جزایی قرار خواهد گرفت. اثبات وجود قصد مجرمانه در تنظیم غیرصحیح چک بر عهده دارنده چک می باشد و مادامی که صادرکننده موجبات پرداخت را فراهم کند، حتی با وجود شکایت شاکی، قابل تعقیب کیفری نخواهد بود.
دارنده ی چک پرداخت نشده ،با گواهی عدم پرداختی که در دست دارد میتواند به دادسرای صالح مراجعه و با طرح شکایت علاوه بر مجازات صادر کننده ، مبلغ چک را هم از او درخواست کند .بنابراین دارنده با یک تیر دو هدف را نشانه میرود نخست اینکه وجه چک را درخواست میکند و دیگر اینکه صادر کننده را به مجازات عملش که همان صدور چک پرداخت نشده است میرساند.
طرح شکایت در مورد چک پرداخت نشدنی فقط علیه صادر کننده امکان داشته و نمیتوان ضد سایر مسئولان چک اقدام کیفری کرد.
حال اگر چک به وکالت یا به نمایندگی از طرف صاحب حساب صادر شده باشد تنها امضا کننده ی چک، مسئولیت کیفری خواهد داشت مگر اینکه ثابت کند عدم پرداخت، به دلیل رفتار صاحب حساب یا وکیل بعدی او بوده که در این صورت کسی که موجب عدم پرداخت شده از نظر کیفری مسئول است.
در اینجا لازم به ذکر است که ،اگر موجودی حساب صادر کننده در بانک ، کمتر از مبلغ چک باشد ، به تقاضای دارنده ی چک ،بانک مبلغ موجود در حساب را به او میپردازد سپس دارنده ،با نوشتن مبلغ دریافت شده در پشت چک و تسلیم آن به بانک گواهی نامه ای شامل مشخصات چک و مبلغی را که پرداخت شده است دریافت میکند.
این گواهینامه برای دارنده ی چک جانشین اصل چک خواهد بود .بنابراین دارنده با در دست داشتن آن میتواند شکایت خود را به دادسرا تقدیم کند.
نظرات کاربران