منظور از جرایم قابل گذشت و جرایم غیر قابل گذشت چیست-بخش پنجم

در این پست به بیان مواردی از جمله حق وراث در گذشت یا عدم گذشت پس از فوت شاکی و همچنین موارد قانونیی که جرم قابل گذشت تلقی میشود میپردازیم.


منظور از جرایم قابل گذشت و جرایم غیر قابل گذشت چیست-بخش پنجم

با توجه به آنچه که در پست قبلی بیان شد دانستیم که مطابق با ماده 101 قانون مجازات اسلامی گذشت بایستی منجّز باشد و به گذشت مشروط و معلق درصورتي ترتيب اثر داده ميشود كه آن شرط يا معلقٌ عليه تحقق يافته باشد. همچنين عدول از گذشت، مسموع نيست.اعلام گذشت ممکن است شفاهی یا کتبی باشد که درهر یک از این دو صورت به شیوه ی متفاوتی عمل میکنیم.در ارتباط با زمان اعلام گذشت گفتیم که مهلت مشخصی برای گذشت تعیین نشده است؛ اما منطقاً گذشت، باید بعد از اعلام شکایت صورت گیرد البته ممکن است مقدم بر آن نیز باشد. در این پست به بیان مواردی از جمله حق وراث در گذشت یا عدم گذشت پس از فوت شاکی و همچنین موارد قانونیی که جرم قابل گذشت تلقی میشود میپردازیم.

در خصوص مهلت زمان شکایت در جرایم قابل گذشت با توجه به ماده 106 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات مصوب،1392که بیان میدارد :

در جرائم تعزیری قابل گذشت هرگاه متضرر از جرم در مدت یك سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم، شكایت نكند، حق شكایت كیفری او ساقط میشود مگر اینكه تحت سلطه متهم بوده یا به دلیلی خارج از اختیار، قادر به شكایت نباشد كه در این صورت مهلت مزبور از تاریخ رفع مانع محاسبه میشود. هرگاه متضرر از جرم قبل از انقضای مدت مذكور فوت كند و دلیلی بر صرفنظر وی از طرح شكایت نباشد هر یك از ورثه وی در مهلت شش ماه از تاریخ وفات حق شكایت دارد.

تبصره- غیر از مواردی كه شاكی تحت سلطه متهم بوده، درصورتی به شكایت وی یا ورثه او رسیدگی میشود كه جرم موضوع شكایت طبق ماده (105) این قانون مشمول مرور زمان نشده باشد.

در جرایم قابل گذشت چنانچه شاکی فوت کند،آیا وارثان او می توانند گذشت کنند و از پیگیری دعوای خود انصراف دهند؟

در پاسخ به این سوال بایستی گفت در برخی موارد، پاسخ مثبت است. در مورد چگونگی انتقال حق شکایت به ورثه شاکی به استناد نظریه مشورتی اداره حقوقی دادگستری، حق شکایت و تعقیب شکایت، در جرائم خصوصی که مربوط به شخص مجنی علیه است، مثل ایراد ضرب ساده قابل انتقال به ورثه مجنی notعلیه نیست و قائم به شخص است و بر خلاف آن، در جرائم خصوصی که مربوط به حقوق و اموال قابل انتقال به ورثه است، مثل صدور چک بلامحل،حق شکایت و تعقیب شکایت ،قابل انتقال به ورثه است؛ زیرا متعلق آنها، شخصی نیست، بلکه مالی است که قابل انتقال به ورثه است.

ماده 12 قانون ایین دادرسی کیفری مصوب سال92 در خصوص جرایم قابل گذشت بیان میدارد که :تعقیب متهم در جرایم قابل گذشت فقط با شکایت شاکی شروع و در صورت گذشت او موقوف میشود.

تبصره .تعیین جرایم قابل گذشت به موجب قانون است

منظور از جرایم قابل گذشت و جرایم غیر قابل گذشت چیست-بخش پنجم


موارد قانونی که جرم قابل گذشت محسوب میشود:

1.کلیه ی جرایم مندرج در قانون مجازات اسلامی غیر قابل گذشتند مگر جرایم مندرج در قسمت اخیر مواد زیر از کتاب پنجم تعزیرات مصوب1375 :

الف. تحصیل سند یا نوشته با سو استفاده از ضعف نفس اشخاص ،ماده ی596ػ

.هر كس با استفاده از ضعف نفس شخصی یا هوی و هوس او یا حوائج شخصی افراد غیررشید به ضرر او نوشته یا سندی اعم از تجاری یا غیرتجاری از قبیل برات، سفته، چك، حواله، قبض و مفاصا حساب و یا هر گونه نوشته ای كه موجب التزام وی یا برائت ذمه گیرنده سند یا هر شخص دیگر می شود بهر نحو تحصیل نماید علاوه بر جبران خسارت مالی به حبس از ششماه تا دو سال و از یك میلیون تا ده میلیون ریال جزای نقدی محكوم می شود و اگر مرتكب ولایت یا وصایت یا قیمومیت بر آن شخص داشته باشد، مجازات وی علاوه بر جبران خسارات مالی از سه تا هفت سال حبس خواهد بود.




نظرات کاربران


شهیاد بای بوردی -  15 شهریور 1402
فروش مال غیر و کلاهبرداری متهم شده ام و قاضی دادگاه کیفری رای داده است بعد از مدتی شاکی اینجانب فوت نموده است الان با این شرایط حکم قابلیت اجرا رادارد ممنون