مقصود از مجازاتهای اصلی چیست؟بخش چهارم

آیا حق قصاص قابل عفو است؟

قصاص یک مجازات الزامی نیست و بلکه بنا به طبیعت حق الناسی آن، نه تنها قابل عفو و مصالحه می باشد بلکه بر آن تاکید فراوان نیز شده است:

عفو توسط افراد زیر بنا به شرایط میتواند صورت گیرد:

1.مجنی علیه 2. اولیای دم 3. ولی امر یا حاکم شرع

وفق ماده 347 قانون مجازات اسلامی: صاحب حق قصاص در هر مرحله از مراحل تعقیب، رسیدگی یا اجرای حكم میتواند به طور مجانی یا با مصالحه، در برابر حق یا مال گذشت كند.

در مواردی مانند اینکه مقتول ولی نداشته باشد یا شناخته نشود یا به او دسترسی نباشد،حاکم شرع ولی او خواهد بود که می تواند قصاص کند یا در قبال گرفتن دیه عفو کند ولی حق عفو بدون عوض را ندارد.

وفق ماده 351 قانون مجازات اسلامی در رابطه با اولیای دم بیان میدارد که :ولی دم، همان ورثه مقتول است به جز زوج یا زوجه او كه حق قصاص ندارد.

در ارتباط با قصاص لازم به ذکر است که حق قصاص به زن یا شوهر به ارث نمیرسد.ولی مطابق با ماده 352 قانون مجازات اسلامی اگر حق قصاص، به هر علت، تبدیل به دیه شود یا به مال یا حقی مصالحه شود، همسر مقتول نیز از آن ارث میبرد. اگر برخی از اولیای دم، خواهان قصاص و برخی خواهان دیه باشند، همسر مقتول، از سهم دیه كسانی كه خواهان دیه میباشند، ارث میبرد.

در ارتباط با صاحبین حق قصاص در پست مربوط به مبحث قصاص مفصلا توضیح داده خواهد شد .