در این پست به بیان ماده 413 قانون مدنی در خصوص این خیار و همچنین بررسی این نکته که ایا خیار رویت فوری است یا خیر و بیان نکاتی در خصوص این خیار خواهیم پرداخت.
هرگاه یکی ازمتبایعین مالی راسابقا دیده وبه اعتماد رویت سابق معامله کند وبعد ازرویت معلوم شودکه مال مزبوراوصاف سابقه راندارد اختیارفسخ خواهد داشت.
مثلا خریدار قبلا خانه یا فرشی را دیده بود و هنگام معامله تصور میکرده که خانه یا فرش دارای همان وضع سابق است و به اعتبار و اعتماد وجود اوصاف سابق قرارداد بسته است لیکن بعد از معامله معلوم میشود که مبیع هنگام قرارداد اوصاف و مشخصات سابق را نداشته ،چنانکه خانه خراب شده یا فرش رنگ رفته و فرسوده بود طوریکه قیمت آن کاهش یافته است ،در این صورت خریدار میتواند معامله را بر هم بزند و اصطلاحا میگویند خیار رویت دارد.همینطور اگر فروشنده سابقا مال خود را دیده باشد و به اعتماد رویت سابق معامله کند و بعد از معامله و رویت مجدد معلوم شود که اوصاف مال تغییر کرده و چنانچه قبلا خانه بدون اطلاع او نقاشی یا تعمیر یا لوله کشی شده و بدین طریق قیمت آن افزایش یافته است ،اختیار فسخ خواهد داشت .
ماده 415 قانون مدنیدنی اعلام میدارد : خیاررویت وتخلف وصف بعدازرویت فوری است.
فوری بودن چهره ی عرفی دارد و انچه در عرف درنگ و تاخیر است خیار را ساقط میکند و زمان آن به اوضاع و احوال و شرایط استفاده کننده بستگی دارد و گاه ممکن است تاخیر چند روزه با فوریت عرفی تعارضی نداشته باشد.
1.خیار رویت از جهت ذکر مقدار ،جنس و وصف با مبیع کلی شباهت د ارد.
2.خیاررویت وتخلف وصف بعدازرویت فوری است.
3.خیار رویت ویژه ی عقد بیع نمیباشد و در سایر عقود نیز ممکن است ایجاد شود .برای مثال اگر شخصی اتومبیل معینی را ندیده و به وصف اجاره کند و پس از مشاهده آنرا مطابق اوصاف نیابد ،خیار فسخ دارد .
4.خیار رویت ویژه ی قراردادی که طرف معامله از طریق مشاهده به واقع پی میبرد و از اوصاف کالا آگاه میشود نیست، بلکه در خرید و فروش دستگاه ضبط و پخش صدا ،اوصاف اساسی آن از راه گوش تشخیص داده میشود .پس اگر خریدار پس از شنیدن صداهای ضبط شده بفهمد که مبیع وصف مورد نظر را در این مثال کیفیت صدا را ندارد ،حق فسخ پیدا میکند و خیار را رویت یا تخلف از وصف مینامند.
نظرات کاربران