صیغه چیست ٬ حکم صیغه ٬ شرایط صیغه موقت و دائم

ترفندهای جالب در مقایسه با عقد دائم و عقد موقت

مطابق ماده 1087قانون مدنی :( اگر در نکاح دائم مهر ذکر نشده یا عدم مهر شرط شده باشد نکاح صحیح است و طرفین می توانند بعد از عقد مهر را به تراضی معین کنند و اگر قبل از تراضی بر مهر معین، بین آن ها نزدیکی واقع شود زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود)

برخلاف عقد دائم مطابق ماده 1095 قانون مدنی در عقد نکاح منقطع، عدم تعیین مهر در عقد موجب بطلان است .

2. زن و شوهر در عقد دائم، از یکدیگر ارث می برندماده 940 قانون مدنی بیان داشته است که : زوجین که زوجیت آن ها دائمی بوده و ممنوع از ارث نباشند از یکدیگر ارث می برند (بر خلاف عقد موقت)
3. جایز نیست زن و شوهر درعقد دائم شرط کنند که نزدیکى انجام نگیرد(بر خلاف عقد موقت)
4. شوهر در عقد دائم باید نفقه زن را بپردازد طبق ماده 1106قانون مدنی : در عقد دائم نفقه ی زن به عهده شوهر است (برخلاف عقد موقت)مطابق ماده 1113 قانون مدنی : در عقد انقطاع، زن حق نفقه ندارد مگر این که شرط شده یا آن که عقد مبنی بر آن جاری شده باشد.

5. زن در عقد دائم بدون اجازه شوهر نمی تواند بیرون برود؛ ولى در عقد موقت می تواند، مگر آنکه باعث تضییع حق شوهر شود.
6. ذکر مدت درعقد دائم ،لازم نیست؛ ولى در عقد موقّت باید مدت ذکر شود.مطابق ماده1076 قانون مدنی : مدت نکاح منقطع باید کاملاً معین شود
7. در عقد دائم زن حق هم خوابى دارد( در صورتى که متعدد باشند) ولی در عقد موقت زن حق همخوابی ندارد .

لازم به ذکر است ازدواج موقت و صیغه ی نود و نه ساله ،یا کمتر از آن در احکام و مسائل مربوط به آن تفاوتی ندارد.

نکات:

زمان متعه (عقد موقت )اگر مقداری زیاد مثلا نود و نه سال تعیین شود، بعضی از فقها آن را باطل می دانند، بعضیها هم می گویند تبدیل به دائم می شود و عده ای هم می گویند صحیح است چون ممکن است مدت را ببخشد. اما در مورد حداقل زمان متعه؛ باید به حدی باشد که یک لذت جنسی در آن تصور شود.

اطلاعی از نظر فقها درباره صحیح یا باطل بودن عقد نود و نه ساله دارید؟

حلال بودن ازدواج موقت ،بستگی به قبول آن از طرف مسلمانان است، مسلمانی که برخلاف قرآن معتقد به حلالیت آن نباشد انجام نمی دهد نه اینکه حرام باشد و چون شیعیان طبق نظر قرآن و اهل بیت(علیهم السلام) آن را حلال می دانند وانجام می دهند و در هرجای دنیا شیعه صحیح الاعتقادی وجود دارد امکان ندارد ازدواج موقت را حرام بداند.

ازدواج موقت به یک شکل نیست و در حقیقت از نظر اسمی موقت است چون دارای زمان مشخص و شروط گوناگون است. با توجه به مسئله زمان ازدواج، از ازدواج یک ساعته تا صیغه ۹۹ ساله افراد می توانند در این گونه ازدواج ها، نحوه ارتباط، زمان و میزان آن و البته مبلغی که به عنوان مهریه ،به زن تعلق می گیرد را مشخص کنند.

این ازدواج، نوعی ازدواج انعطاف پذیر است که افراد می توانند خود را با آن تطبیق دهند. آن دسته افرادی که نیاز به ازدواج دارند، با این روش می توانند علاوه بر رفع نیاز، از مشکلات و گناهان ارتباطات غیرسالم هم رهایی یابند.

در واقع صیغه ۹۹ ساله باعث می شود آن چیزی که در نهان جامعه وجود دارد و به دلیل عدم رعایت شئونات شرعی به زنا بدل می شود، جنبه شرعی به خود گیرد.

موضوع ثبت ازدواج در شناسنامه یا سند(چه در ازدواج دائم و چه در ازدواج موقت) یک امر مدنی است، نه شرعی و به همین دلیل،خواندن صیغه محرمیت میان افراد، بسیار مهم تر از ثبت آن است.

تفاوت صیغه ۹۹ ساله با صیغه موقت چیست؟

صیغه موقت ،به معنای (ازدواج موقت) است. صیغه موقت به این معنی است که زن و مردی که با هم ازدواج موقت ،می کنند، فقط تا زمانی که مدت عقد تمام نشده، با هم زن و شوهرند.

بعد از تمام شدن مدت دیگر زن و شوهر نیستند، مثلا اگر برای مدت ده روز ازدواج کرده باشند، بعد از ده روز دیگر نسبت به هم محرم نیستند. در ازدواج موقت یا همان صیغه موقت رضایت زن و مرد و خوانده شدن عقد و مشخص کردن مهریه و مدت لازم است. اگر دختر باکره باشد، به نظر بیش تر مراجع معظم تقلید باید از پدرش رضایت بگیرد.

طبق ماده 1062 قانون مدنیدنی: نکاح واقع می شود به ایجاب و قبول به الفاظی که صریحاً دلالت بر قصد ازدواج نماید

ازدواج موقت (صیغه موقت) که رابطه زوجیت بین زن و مرد در مدت معین است به وسیله عقد محقق می گردد و چون عقد ازدواج موقت یکی از عقود است باید علاوه بر شرایط عمومی برای صحت عقد، دارای شرایط مخصوص به خود نیز باشد.

قصد و رضای طرفین تا چه حد در صیغه نود ونه ساله لازم است؟

قصد و رضای طرفین در صیغه موقت ،از شرایط صحت عقد است . لذا مرد یا زن یا وکیل آن ها که صیغه عقد موقت را می خواند باید قصد انشاء داشته باشد یعنی اگر خود مرد و زن صیغه را می خوانند، زن به گفتن زوجتک نفسی قصدش این باشد که خود را زن او قرار دهد و مرد به گفتن قبلت التزویج زن بودن او را برای خود قبول نماید و اگروکیل مرد و زن صیغه را می خواند، به گفتن زوجت و قبلت قصدش این باشد که مرد و زنی را که او را وکیل کرده است ، زن و شوهر شوند.

بنابراین اگر زن و مرد راضی به عقد صیغه ۹۹ ساله نباشند یا اینکه یکی از طرفین ، مورد اجبار و اکراه قرار گرفته باشد و یا آنکه بدون قصد انشاء مثلا به لحاظ شوخی صیغه را جاری نماید، این شرط که از صحت ازدواج موقت است رعایت نشده و باطل می باشد.

در نتیجه اگر زن یا مردی را اجبار به ازدواج موقت با دیگری نمایند که شخص مکره بدون اراده ، مجبور به پذیرش ازدواج است این ازدواج یا صیغه موقت صحیح نمی باشد.مطابق ماده 1070 قانون مدنی : رضای زوجین شرط نفوذ عقد است و هر گاه مکره بعد از زوال کره، عقد را اجازه کند نافذ است مگر این که اکراه به درجه ای بوده که عاقد فاقد قصد باشد

الفاظ در ازدواج یا صیغه موقت

در ازدواج یا صیغه ی موقت ،تنها اراده و رضایت زن و مرد برای تحقق عقد کافی نیست بلکه باید از الفاظی استفاده کرد که قصد طرفین را مبنی بر ازدواج یا صیغه موقت برساند. بنابراین معاطات در عقد ازدواج موقت پذیرفته نشده است .

در اینکه خواندن صیغه ی ازدواج موقت ،با چه زبان و الفاظی باشد کافی است که لفظ فارسی باشد و لفظ عربی ضرورت ندارد و صیغه خاص نیز ضرورت ندارد، بلکه همین مقدار که الفاظ، قصد ازدواج موقت را برساند کافی است.

برای اینکه اراده هر دو طرف در نظر عرف مربوط به هم باشد و فاصله بین ایجاب و قبول امکان توافق واقعی زوجین را بر هم نزند، درماده 1065 قانون مدنی ،تصریح شده است که :

توالی عرفی ایجاب و قبول شرط صحت عقد است.

یعنی قبول باید در زمانی گفته شود که عرف آن را متوالی و مربوط به ایجاب بداند ایجاب و قبول توسط ولی در ازدواج موقت

ناگفته هایی در رابطه با صیغه نود و نه ساله

ماده1063 قانون مدنی:

ایجاب و قبول ممکن است از طرف خود مرد و زن صادر شود یا از طرف اشخاصی که قانوناً حق عقد دارند.

با توجه به ماده 1071 قانون مدنی :

به نظر می رسد منظور از اشخاصی که قانونا حق عقد دارند موردی است که ازدواج یا صیغه موقت توسط ولی انجام می گیرد و این ماده نمی خواهد مورد وکالت را بیان دارد. تعیین زن و شوهر به نحوی که برای هیچ یک از طرفین در شخص طرف دیگر شبهه نباشد شرط صحت نکاح است.

تعیین مدت در صیغه موقت:

ماده ۱۰۷۵ قانون مدنی : نکاح وقتی منقطع است که برای مدت معینی واقع شده باشد. از مفهوم ماده مذکور به دست می آید که اگر برای صیغه موقت مدت تعیین نشده باشد، عقد ازدواج صحیح است و آن به عقد دائم مبدل می شود.

اما گفته شده دسته دیگری از فقهاء عقیده دارند که در صورت عدم ذکر مدت ، عقد ازدواج موقت باطل است و مبدل به ازدواج دائم نمی شود زیرا در ازدواج موقت (صیغه موقت) تعیین مدت شرط است پس چنانچه عقد فاقد این شرط باشد باطل است.

اگرچه قانون مدنی در ماده 1075 قول مشهور فقهاء را پذیرفته است اما به نظر می رسد قولی که نظر به بطلان عقد ازدواج موقت در صورت عدم تعیین مدت دارد، صحیح تر به نظر می رسد.

خصوصا اینکه زن و مرد اراده خود را برای صیغه موقت با آثار آن در نظر داشته اند و حال آنکه در صورت عدم تعیین مدت و مبدل شدن ازدواج موقت به ازدواج دائم ، موجب ضرر به زن و مرد، خصوصا مرد می شود مانند اینکه مجبور به پرداخت نفقه می شود و نیز زن از مرد و بالعکس از همدیگرارث ببرند و منظور آن ها این نبوده است.

ماده 1076 قانون مدنی بیان میدارد که : مدت نکاح منقطع باید کاملاً معین شود.

یعنی باید مدت طوری باشد که هیچگونه ابهامی نداشته باشد و آغاز زمان و آخر زمان ازدواج موقت کاملا معین باشد حتی اگر مدت کم باشد مانند یک روز یا یک ساعت و یا مدت ازدواج موقت طولانی باشد مانند سی و چهل سال .

چنانچه در ازدواج موقت (صیغه موقت)، مدت ذکر شود اما اول و آخر آن معین نشود مانند اینکه مردی زنی را به عقد ازدواج موقت خود دربیاورد به مدت یک سال اما معلوم نکند که آغاز یک سال از چه وقت است ، بیان شده که ابتداء آن از زمان عقد محسوب می گردد، زیرا اطلاق عقد اقتضاء دارد که مدت بلافاصله شروع شود

اما برخی دیگر از حقوق دانان اظهار می دارند آغاز مدت ازدواج موقت ، باید پیوسته به زمان انعقاد عقد باشد و نباید جدای از آن باشد و به نظر می رسد نظر اخیر صحیح تر باشد.

نکات :

در صیغه ی نود و نه ساله میتوان شروط ضمن عقد دائم را در آن قید کرد.

صیغه ی نود و نه ساله در شناسنامه قید نمی شود.

امید است با مطالعه نوشته ی فوق الذکر اطلاعات شما در خصوص صیغه، صیغه عقد موقت و پاسخ به سوالاتی چون ایا ازدواج سفید همان نود و نودونه است ؟ و ... افزایش یافته باشد.