در این پست به بیان مفهوم فقهی افساد فی الارض و تبیین قانونی جرم افساد فی الارض میپردازیم.مطابق با ماده 286 قانون مجازات اسلامی افساد فی الارض اینگونه بیان شده است که :هركس به طور گسترده، مرتكب جنايت عليه تماميت جسماني افراد، جرايم عليه امنيت داخلي يا خارجي كشور، نشر اكاذيب، اخلال در نظام اقتصادي كشور، ..............................
ب) تکرار محرمات و اصرار بر ارتکاب معاصی و جرائم، علی رغم حداقل اجرای سه مرحلة تعزیر یا حد برای همان جرم. در این مورد نیز تکرار عمل و اصرار بر آن، کامل کنندة عنصر معنوی بوده و حکایت از سعی مرتکب در برپا کردن فساد در روی زمین تلقی می گردد، مانند تکرار قتل اهل ذمه و بردگان، تکرار عمل نبش قبر و....
ج) اقدام به هر عملی، با قصد به فساد کشاندن گستردة جامعة اسلامی، هر چند در عمل چنین نتیجه ای محقق نگردد. هر چند چنین موردی مطابق برخی فتاوا و از جمله فتوای حضرت امام، از مصادیق افساد فی الارض است، لکن پذیرش این مورد به عنوان افساد، مشکل بوده و جای تردید فراوان دارد، زیرا در تحقق عرفی عنوان افساد فی الارض ، تحقق خارجی فعل ضرورت دارد.
در بسیاری از قوانین کیفری ایران، مقنن به صورت آشکاری به جرم افساد فی الارض اشاره کرده است که به اجمال به آن اشاره می کنیم.
الف : قانون مبارزه با مواد مخدر در مواد 6 و 9 قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب 3/8/1367
ب : قانون تشدید مجازات مرتکبان ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری
ماده 4 قانون تشدید مجازات مرتکبان ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری مصوب 15/9/1367
ج: قانون اخلالگران اقتصادی مواد 1 و2 و6 قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور مصوب 28/9/1369
ح : قانون تشدید مجازات جاعلان اسکناس ماده واحده قانون تشدید مجازات جاعلان اسکناس و وارد کنندگان، توزیع کنندگان و مصرف کنندگان اسکناسِ مجعول مصوب 29/1/1369
در این باره توضیح این نکته لازم است که ماده 525 قانون مجازات اسلامی* (مصوب 1375) ناسخ ماده واحده تلقی نمی شود، زیرا جرم موضوع ماده 525 با جرم مذکور در ماده واحده متفاوت است؛ با این توضیح که هرگاه عملیات جعل، وارد کردن و توزیع اسکناس به صورت باندی بوده و یا هدف از آن مقابله با حکومت اسلامی باشد، جرم مذکور مشمول ماده واحده بوده و در غیر این صورت مشمول ماده 525 قانون مجازات اسلامی است
نظرات کاربران