انواع معامله و تعریف آن ٬ معاملات برواتی ٬ قوانین انجام معاملات

معاملات تجاری عبارت است از معامله ای که به قصد انتفاع انجام گیرد .معاملات تجاری دو دسته اند : 1-معاملات ذاتاً تجاری 2- معاملات تجاری تبعی

فهرست

انواع معامله و تعریف آن ٬ معاملات برواتی ٬ قوانین انجام معاملات

معاملات تجاری عبارت است از معامله ای که به قصد انتفاع انجام گیرد حال این معاملات خود به دو دسته اصلی معاملات تجاری ذاتی و معاملات تجاری تبعی تقسیم میشوند البته خود قانون نیز دسته ای را همچون معاملات برواتی و معاملات شرکتهای سهامی نیز به حکم قانون تجاری محسوبند. *معاملات تجاری دو دسته اند : 1-معاملات ذاتاً تجاری 2- معاملات تجاری تبعی* دلال: کسی است که در مقابل اجرت واسطه انجام معامله بین دو نفر شده یا برای کسی می خواهد معاملاتی انجام دهد و طرف معامله را پیدا می کند. حق العمل کار:کسی است که به اسم خود و به حساب دیگری معاملاتی کرده و در مقابل اجرتی را دریافت کند عامل:کسی است که به دستور دیگری و به نام خود معامله ای انجام می دهد.در این نوشته به بیان انواع معاملات ،اعمال تجاری تبعی ،اعمال تجاری ذاتی ،تفاوت بین اعمال تجاری ذاتی و تبعی و ... خواهیم پرداخت.

حق حبس حقی است که به موجب آن در عقود معوض، هر یک از طرفین می تواند از پرداخت مالی که باید بپردازد یا انجام تعهدی که بر عهده دارد امتناع ورزد تا طرف مقابل، مالی را که باید بپردازد، پرداخت کند یا تعهدی را که بر عهده دارد، به انجام رساند.حال میخواهیم بدانیم حق حبس در معاملات چیست؟ برای مشاهده کردن جواب ٬ اینجا کلیک کنید.

تعریفی بر معاملات تجاری و انواع آن

در ابتدا لازم میدانم که تعریفی از معاملات تجاری به عمل اورده شود معاملات تجاری عبارت است از معامله ای که به قصد انتفاع انجام گیرد حال این معاملات خود به دو دسته اصلی معاملات تجاری ذاتی و معاملات تجاری تبعی تقسیم میشوند البته خود قانون نیز دسته ای را همچون معاملات برواتی و معاملات شرکتهای سهامی نیز به حکم قانون تجاری محسوبند.

معاملات تجاری دو دسته اند :

1-معاملات ذاتاً تجاری

2- معاملات تجاری تبعی

بحث 1 : اعمال تجارتی ذاتی یا اصلی عبارت اند از معاملاتی که به خودی خود و صرف نظر از این که چه کسی آن را انجام می دهد تجارتی محسوب می شود اما اعمال تجارتی تبعی، به معاملاتی اطلاق می شود که خود آن ها اصولاً و ذاتاً تجارتی نیستند ولی اگر تاجر آن ها را انجام دهد، به اعتبار و به تبع تاجر بودن شخص، تجارتی محسوب می گردند.

در مورد اعمال تجارتی نوع اول موضوع معاملات باید تجارتی باشد تا شخصی که اقدام به آن می کند تاجر محسوب گردد، امّا در مورد اعمال تجارتی نوع دوم شخصی که اقدام به معاملات می کند باید تاجر باشد تا معاملات او تجارتی محسوب گردد ، در غیر این صورت این گونه معاملات تجارتی محسوب نمی گردد.

خلاصه ی کلام این که در معاملات تجارتی ذاتی ما از معاملات تجارتی پی به تاجر بودن تاجر می بریم ، امّا در مورد معاملات تجارتی تبعی بر عکس از خصیصه ی تاجر بودن شخص معامله گر به تجارتی بودن معاملات او پی می بریم. به همین دلیل برای تشخیص تاجر و معاملات تجارتی دو مفهوم مغایر وجود دارد : مفهوم موضوعی و مفهوم شخصی

معاملات ذاتا تجارتی طبق ماده ی2 قانون تجارت از قرار ذیل است :

1-: خرید یا تحصیل هر نوع مال منقول به قصد فروش یا اجاره اعم از این که تصرفاتی در آن شده یا نشده باشد.

توضیحات بند 1:

الف-این بند از ماده 232 قانون تجارت فرانسه اقتباس شده است

ب-منظور از خرید پرداخت نقدی است

ج- خرید یا تحصیل : اگر چه خرید از نظر روابط اجتماعی امر مشخصی است و نیاز به تعریف ندارد .مع ذالک می توانیم بگوییم که خرید عبارت است از مبادله ی یک کالا در مقابل یک عوض معین به قصد تملیک. این عوض معین ممکن است پول یا کالای دیگری باشد. تحصیل عبارت است از به دست آوردن کالایی غیر از طریق خریدن مثل صید ماهی و مروارید از دریا، استخراج فلزات از معادن، جمع آوری چوب و میوه های جنگلی از جنگل ها و از این قبیل.

د- منظور از ذکر عبارت به قصد تملیک این است هر یک از طرفین هدفشان از مبادله ی کالا مالک گرداندن دیگری نسبت به کالای تحویلی به اوست نه به عنوان امانت، عاریه و از این قبیل.

انواع معامله و تعریف آن ٬ معاملات برواتی ٬ قوانین انجام معاملات


ایا نیازمند دانستن معنی حقوقی و حقیقی تاجر هستید؟ آیا میخواهید بدانید تاجر به کی میگن؟ اینجا کلیک کنید.

تعریف عبارت تصدی یا مال منقول در قانون

ه-فقط معامله مال منقول تجارتی میباشد. از مفهوم مخالف این جمله و یا عنایت به ماده 5(قانون تجارت)معاملات غیر منقول تجارتی محسوب نمی شود. حتی در شرکت های تجارتی به استثنای شرکت سهامی عام وخاص یابه استثنای ماده2 (لایحه اصلاحی قانون تجارت) که عملیات غیر بازرگانی تجاری محسوب می شود. قصد فروش یا اجاره یکی دیگر از شرایط تجارتی بودن می باشد

و-تحصیل مال از طریق ارث، صلح، یا هبه، چنان که بعضی از نویسندگان حقوق تجارت گمان کرده اند مشمول عنوان تحصیل مال مورد نظر قاون نمی شود زیرا اولاً به دست آوردن این گونه اموال به اراده ی شخص نیست در حالی که امور تجاری مستلزم اراده بر امر تجارت است. ثانیاً تحصیل این اموال، به دلیل غیرارادی بودن ، اصلاً به قصد فروش نیست ، ثالثاً به فرض این که صاحب مال بخواهد آن ها را بفروشد این گونه امور اتفاقی و تصادفی است و خصیصه ی اصلی تجاری بودن یعنی به صورت شغل معمولی را دارا نیستند. منظور از تحصیل مال منقول به قصد فروش این است که شخص نوعاً و معمولاً به عنوان یک شغل ، اشتغال به تحصیل و فروش کالای منقول داشته باشد.

ر-منظور از مال عبارت است از هر چیزی که قابلیت تملک و خرید و فروش داشته باشد. طبق ماده 11 قانون مدنی اموال بر دو قسم است اموال منقول و اموال غیرمنقول.

طبق ماده ی 19 قانون مدنی: اموال منقول عبارت است از اموالی که نقل آن از محلی به محل دیگر ممکن باشد بدون این که به خود یا محل آن خرابی وارد آید و طبق ماده ی 12 همان قانون مال غیرمنقول آن است که از محلی به محل دیگر نتوان نقل نمود اعم از این که استقرار آن ذاتی باشد و یا به واسطه ی عمل انسان به نحوی که نقل آن مستلزم خرابی یا نقص خود مال یا محلّ آن شود


ک-خرید یا تحصیل هر نوع مال منقول عمل تجارتی ذاتی محسوب می گردد. بنابراین خرید یا تحصیل اموال غیرمنقول تجارتی محسوب نشده و مشمول این بند از قانون تجارت نیست زیرا :

اولاً ) خرید اموال غیرمنقول اصولاً و معمولاً برای فروش نیست بلکه برای استفاده ی شخصی است.

ثانیاً ) خرید و فروش اموال غیرمنقول مستلزم تشریفات و ضوابطی است که نقل و انتقال آن را خیلی کند می کند مثل ثبت در دفتر اسناد رسمی، استعلام از اداره ی ثبت، اخذ پایان کار از شهرداری، که با دو خصیصه ی اصلی تجارت یعنی سرعت و تکرار عملیات تجارتی منافات دارد.

ثالثا ً) به دلالت ماده ی 4 قانون تجارت معاملات غیرمنقول به هیچ وجه تجارتی محسوب نمی گردد

2- : تصدی به حمل و نقل از راه خشکی یا آب و هوا به هر نحوی که باشد.

توضیحات بند 2:

الف-منظور از تصدی تکرا عمل تجاری است به گونه ای که شغل معمول فرد واقع شود نه اینکه صرف یکبار دریا رفتن و صید ماهی فرد تاجر محسوب نمیشود

ب-مقصود از کلمه ی به هر نحوی یعنی حمل و نقل ممکن است از راه خشکی دریایی و یا هوایی باشد

در زمانی که هر کس کوشش داشت در بیشتر زمینه های زندگی خودکفا باشد و هنوز تجارت به وسعت امروزی وجود نداشت، تجّار شخصاً کالای خود را از محلی به محل دیگر حمل می کردند و خود نیز آن را به فروش می رسانیدند.

معاملات تجارتی به چند دسته تقسیم میشوند بخش دوم

بررسی مفاهیمی چون دلال ،عامل و حق العمل کار

3- هر قسم عملیات دلالی یا حق العمل کاری (کمیسیون) و یا عاملی و همچنین تصدی به هر نوع تأسیساتی که برای انجام بعضی امور ایجاد می شود از قبیل تسهیل معاملات ملکی یا پیدا کردن خدمه یا تهیه و رسانیدن ملزومات و غیره.

توضیحات بند 3:

الف-مفهوم دلال ..حق العمل کار ..عامل ..

دلال:( ماده 335 تا ماده 355 قانون تجارت) کسی است که در مقابل اجرت واسطه انجام معامله بین دو نفر شده یا برای کسی می خواهد معاملاتی انجام دهد و طرف معامله را پیدا می کند.

حق العمل کار:از ماده( 357 تا 376 قانون تجارت) کسی است که به اسم خود و به حساب دیگری ( آمر) معاملاتی کرده و در مقابل اجرتی را دریافت کند

عامل:کسی است که به دستور دیگری و به نام خود معامله ای انجام می دهد(اختیارات عامل فروش بر خلاف حق العمل کار محدود است)

تفاوت دلال و حق العمل کار:

درابتدا لازم به ذکر است که دلال و حق العمل کار هردو واسطه ی انجام معامله هستند.

دلال جز معرفی طرفین معامله به یکدیگر وظیفه ای ندارد و جز با اذن مخصوص نمی تواند نمایندگی یکی از طرفین را عهده دار باشد یا آنکه طرف معامله قرار بگیرد و دلال هیچگونه تعهدی نسبت به اجرای معامله ندارد همچنین حسن انجام تعهدات طرفین با انجام معامله عمل دلال پایان می یابد در صورتی که حق العمل کار طرف معامله بوده و مسئول انجام تعهداتی است که بنام خود تقبل کرده است.

4 - تأسیس و به کار انداختن هر قسم کارخانه مشروط بر اینکه برای رفع حوایج شخصی نباشد.


توضیح بند4

مقصود از عبارت مشروط بر اینکه برای رفع حوائج شخصی نباشد این است که کارخانه یک محصول واحد تولیدی یا صنعتی به مردم عرضه کند.

5- : تصدی به عملیات حراجی

توضیح بند 5

حراج یعنی عرضه جنس در سالن هایی به مشتری های متعدد و فروش آن به شخصی که بالا ترین قیمت را پیشنهاد نماید .

می توان عمل حراج را یک قسم دلالی دانست با این فرق که عملا دلال در تکاپوی مشتری است ولی حراجی در محل معینی جنس را به مزایده می گذارد

6- تصدی به هر قسم نمایشگاه های عمومی

توضیح بند6

مقصود ازاین بند عمال کلیه نمایشگاه هایی عمومی ماند تئاتر . سیرک. سینما تجارتی می باشد وعلت آن ارتباط این قبیل موسسات با صنعت است.

7- هر قسم عملیات صرافی و بانکی

توضیح بند 7

عملیات صرافی بر روی پول های داخلی یا خارجی صورت می گیرد

8- معاملات برواتی اعم از این كه بین تاجر یا غیر تاجر باشد.

توضیح بند8

مقصود از برات همه یانواع برات میباشد

به موجب رأی اصراری شماره 2783/مورخ 1339/12/9 هیأت عمومی دیوان عالی کشور،صدور برات ذاتاً و به طور مطلق عمل تجاری محسوب میشود. اما چک طبق ماده 314 و سفته ذاتاً عملی تجارتی نمی باشد

9- عملیات بیمه ی بحری و غیربحری

10- کشتی سازی و خرید و فروش کشتی و کشتیرانی داخلی و یا خارجی و معاملات راجع به آن ها.

در تمام موارد دهگانه ماده 2، اعم از این که کلمه ی تصدی به کار رفته یا خیر، همان طور که قبلاً نیز یادآوری گردید، تصدی در معنی استمرار و تکرار به طوری که کار به صورت شغل معمولی شخص درآید لازم است. واِلّا صرف تجارتی بودن عمل انجام شده اتفاقی برای تاجر محسوب کردن شخص کفایت نمی کند.

عملیات تجاری تبعی:

در ماده 3 قانون تجارت به 4 قسمت تقسیم شده اند:

1-کلیه معاملات بین تجار و کسبه و صرافان و بانکها

2-کلیه معاملاتی که تاجر با غیر تاجر برای رفع حوائج تجارتی خود می نماید

3-کلیه معاملاتی که اجزا یا خدمه یا شاگرد تاجر برای امور تجارتی ارباب خود می نماید

4-کلیه معاملات شرکتهای تجاری(ماده 20 قانون تجارت به بیان انواع شرکتهای تجاری پرداخته است)

معاملات تجارتی به چند دسته تقسیم میشوند بخش پایانی

امید است مقاله ی فوق الذکر به افزایش آگاهی شما در خصوص معاملات تجاری ،انواع معاملات تجاری ،معنی معاملات برواتی و پاسخ به برخی سوالات متداول شما عزیزان از جمله معاملات غیر منقول چه زمانی تجاری است و ... کمک نموده باشد.




نظرات کاربران


سپیده -  24 دی 1398
عالی بود

تیم محتوای احقاق -  24 دی 1398

سلام ممنون از اظهار لطفتون


سلام، با تشکر از توضیحاتتان. -  05 مهر 1399
سلام، با تشکر از توضیحاتتان.

تیم محتوای احقاق -  05 مهر 1399

سلام ممنون از اظهار لطفتون

 


تانیا -  22 اسفند 1401
لطفا میشه بگین این مقاله از چه کسیه؟

رضا -  22 اسفند 1401
لطفا رفرنس و منبع مطلب را هم ذکر بفرمائید