منظور از جرایم قابل گذشت و جرایم غیر قابل گذشت چیست-بخش چهارم

در این پست به بررسی مواردی از جمله ماده 101 قانون مجازات اسلامی در رابطه با شرایط گذشت و تاریخ اعلام گذشت میپردازیم.


منظور از جرایم قابل گذشت و جرایم غیر قابل گذشت چیست-بخش چهارم

در پست قبل با بررسی بند دوم ماده 106 ایین دادرسی کیفری،دانستیم که گذشت قطعی شاکی خصوصی یا متضرر از جرم در جرایم قابل گذشت ، از موجبات سقوط دعوای خصوصی ومجازات بوده و با گذشت ، تعقیب ، رسیدگی واجرای حکم در این قبیل موارد موقوف می شود. همچنین دانستیم که در جرائمی که با گذشت متضرر از جرم تعقیب یا رسیدگی یا اجرای حکم موقوف می گردد، گذشت باید صریح و روشن و بدون هیچ قید و شرطی باشد.مطابق با ماده 113 قانون آیین دادرسی کیفری مراجع قضایی اعم از دادسرا و دادگاهها با صدور قرار موقوفی تعقیب ، پرونده را مختومه می کنند ، اما اگر جرم ارتکابی از جرایم غیرقابل گذشت باشد ، گذشت شاکی تأثیری در روند رسیدگی به پرونده ندارد وفقط می تواند یکی از موجبات تخفیف مجازات باشد. در این پست به بررسی مواردی از جمله ماده 101 قانون مجازات اسلامی در رابطه با شرایط گذشت و تاریخ اعلام گذشت میپردازیم.

گذشت کردم

عباراتی مثل گذشت کردم، رضایت می دهم، دیگر شکایتی ندارم و نشان دهنده اراده متضرر از جرم و اعلام گذشت است. همچنین گذشت باید صریح، روشن، منجز و قطعی باشد. برای گذشت کردن باید از صیغه ماضی یا مضارعی که دلالت بر گذشته نزدیک کند، استفاده شود؛

  • شرط مهم تر این است که گذشت، معلق و مشروط نباشد. ماده 101 قانون مجازات اسلامی در این باره بیان میدارد که:گذشت باید منجّز باشد و به گذشت مشروط و معلق درصورتی ترتیب اثر داده میشود كه آن شرط یا معلقٌ علیه تحقق یافته باشد. همچنین عدول از گذشت، مسموع نیست.
  • تبصره 1- گذشت مشروط یا معلق مانع تعقیب، رسیدگی و صدور حكم نیست، ولی اجرای مجازات در جرائم قابل گذشت منوط به عدم تحقق شرط یا معلقٌ علیه است. در این صورت، محكومٌ علیه با قرار تأمین مناسب آزاد میشود.

منظور از جرایم قابل گذشت و جرایم غیر قابل گذشت چیست-بخش چهارم


نکته دیگر اینکه اعلام گذشت ممکن است شفاهی یا کتبی باشد. اگر اعلام گذشت شفاهی است باید در صورت جلسه ای نوشته شده و به امضا یا اثر انگشت گذشت کننده برسد و نویسنده صورت جلسه، زیر آن را امضا کند. نکته آخر اینکه گذشت کتبی نیز ممکن است رسمی یا غیر رسمی باشد. رضایت نامه زمانی رسمی تلقی می شود که در یکی از دفتر خانه های اسناد رسمی یا نزد مقامات صالح در حدود صلاحیت آنان تنظیم گردد. اگر رضایت نامه غیر رسمی و عادی به مر جع قضایی ارائه شد برای درستی انتساب آن باید دقت بیشتری به عمل بیاورند و احراز کنند که آیا واقعا از سوی متضرر از جرم این رضایت نامه صادر شده یا خیر؟

تاریخ اعلام گذشت

مهلت مشخصی برای گذشت تعیین نشده است؛ اما منطقاً گذشت، باید بعد از اعلام شکایت صورت گیرد البته ممکن است مقدم بر آن نیز باشد که در این حالت موجب سقوط شکایت از جرم می شود و دیگر نمی توان اعلام شکایت کرد.

در خصوص مهلت زمان شکایت در جرایم قابل گذشت با توجه به ماده 106 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات مصوب،1392که بیان میدارد :

در جرائم تعزیری قابل گذشت هرگاه متضرر از جرم در مدت یك سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم، شكایت نكند، حق شكایت كیفری او ساقط میشود مگر اینكه تحت سلطه متهم بوده یا به دلیلی خارج از اختیار، قادر به شكایت نباشد كه در این صورت مهلت مزبور از تاریخ رفع مانع محاسبه میشود. هرگاه متضرر از جرم قبل از انقضای مدت مذكور فوت كند و دلیلی بر صرفنظر وی از طرح شكایت نباشد هر یك از ورثه وی در مهلت شش ماه از تاریخ وفات حق شكایت دارد.

تبصره- غیر از مواردی كه شاكی تحت سلطه متهم بوده، درصورتی به شكایت وی یا ورثه او رسیدگی میشود كه جرم موضوع شكایت طبق ماده (105) این قانون مشمول مرور زمان نشده باشد.




نظرات کاربران