در قوانین ایران مجازاتها به سه دسته ی اصلی تقسیم میشوند که یکی از آنها مجازاتهای تکمیلی است که در این پست به بیان آن با عنایت به ماده 23 قانون مجازات اسلامی میپردازیم.در ابتدا به بیان تعریفی از مجازات خواهیم پرداخت.
مجازات یا کیفر به معنای اینست که اگر کسی عمل خالف اخالق عمومی یا عرف و عادت آن جامعه یا خالف قانون انجام دهد چون آن عمل بد است پس باید عقوبت و پاداش آن عمل را ببیند یعنی تنبیه شود و یا مجازات شود تا هم خود و هم دیگران متنبه شوند و دیگر آن عمل را انجام ندهند یعنی باید مشقت آن عمل را بچشد و متوجه شود نتیجه آن عمل بد یا اشتباه چیست و درس عبرتی برای وی و سایرین گردد. حال در قانون به ازای هر عمل بد و خالف که قانونگذار بیان کرده چه امری بد و خالف است تنبیهی هم برای آن بیان کرده است.
هدف از تعیینمجازات هم همین است که افراد جامعه بدانند که اگر اعمال آنها جان و مال دیگران را به مخاطره اندازد ، اقدامات آنها بی جواب نخواهند ماند مجازات ها در قوانین ایران به سه دسته ی کلی زیر تقسیم می شوند
: 1.مجازات اصلی 2. مجازات تکمیلی 3 .مجازات تبعی
در پستهای قبل به بیان و بررسی نوع اول مجازاتها که مجازات اصلی بود پرداختیم .حال به بیان نوع دوم آنها یعنی مجازات تکمیلی می پردازیم
در برخی از موارد قاضی،مجازات اصلی را برای مجرم کافی نمیداند فلذا قاضی برای تکمیل مجازات اصلی اقدام به تعیین مجازات تکمیلی مینماید.
این بدین معنا نیست که قاضی هر زمان خواست و بنا به سلیقه خودش اقدام به تعیین مجازات تکمیلی نماید ،بلکه قاضی زمانی می تواند اقدام به انجام این کار کند که قانونگذار در قانون به قاضی اجازه داده باشد که علاوه بر مجازات اصلی ،میتواند مجازات تکمیلی هم تعیین کند. . البته تعیین مجازاتهای تکمیلی باید متناسب با جرم ارتکابی و خصوصیات جرم و مجرم تعیین شود .
در ماده 23 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 92 در ارتباط با مجازاتهای تکمیلی به صورت زیر بیان شده:
ماده 23 -دادگاه می تواند فردی را که به حد، قصاص یا مجازات تعزیری از درجه شش تا درجه یک محکوم کرده است با رعایت شرایط مقرر در این قانون، متناسب با جرم ارتکابی و خصوصیات وی به یک یا چند مجازات از مجازات های تکمیلی زیر محکوم نماید:
الف- اقامت اجباری در محل معین
ب- منع از اقامت در محل یا محل های معین
پ- منع از اشتغال به شغل، حرفه یا کار معین
ت- انفصال از خدمات دولتی و عمومی
ث- منع از رانندگی با وسایل نقلیه موتوری و یا تصدی وسایل موتوری
ج- منع از داشتن دسته چک ویا اصدار اسناد تجارت
چ- منع از حمل سلاح ح- منع از خروج اتباع ایران از کشور
خ- اخراج بیگانگان از کشور
د- الزام به خدمات عمومی
ذ- منع از عضویت در احزاب، گروه ها و دستجات سیاسی یا اجتماعی
ر- توقیف وسایل ارتکاب جرم یا رسانه یا مؤسسه دخیل در ارتکاب جرم
ز- الزام به یادگیری حرفه، شغل یا کار معین
ژ- الزام به تحصیل
س- انتشار حکم محکومیت قطعی
نظرات کاربران