بسیاری از افراد مفهوم چک تضمینی و چک مشروط را نمیدانند آیا شما از آن دسته اید؟‎-بخش ششم-چک مشروط

چک مشروط چکی است که پرداخت مبلغ مندرج در متن آن منوط به تحقق شرطی باشد.به عبارت دیگر میتوان گفت،خیلی وقت‌ها چک بین اشخاص رد و بدل می‌گردد؛ اما وصول وجه آن به شرط انجام کاری است.نکته ی قابل ذکر در این باره این است که اگر شخصی چکی صادر کند و در آن شرطی را قید نماید بانک به آن شرط اعتنا نمی‌کند و اگر پول در حساب بانکی صادر کننده چک موجود باشد به میزان وجه چک پول به دارنده چک پرداخت می‌نماید

اسناد تجاری | چک | چک مشروط

بسیاری از افراد مفهوم چک تضمینی و چک مشروط را نمیدانند آیا شما از آن دسته اید؟‎-بخش ششم-چک مشروط

در پست قبل به بیان مفهوم چک مشروط پرداختیم لذا دانستیم که چک مشروط چکی است که پرداخت مبلغ مندرج در متن آن منوط به تحقق شرطی باشد.به عبارت دیگر میتوان گفت،خیلی وقت‌ها چک بین اشخاص رد و بدل می‌گردد؛ اما وصول وجه آن به شرط انجام کاری است.نکته ی قابل ذکر در این باره این است که اگر شخصی چکی صادر کند و در آن شرطی را قید نماید بانک به آن شرط اعتنا نمی‌کند و اگر پول در حساب بانکی صادر کننده چک موجود باشد به میزان وجه چک پول به دارنده چک پرداخت می‌نماید .در این پست به بررسی سایر نکات در ارتباط با چک مشروط از جمله ماده13 قانون صدور چک که باتوجه به آن اینگونه چکها قابل تعقیب کیفری نیستند میپردازیم.

گفتیم که چک مشروط چکی است که پرداخت مبلغ مندرج در متن آن منوط به تحقق شرطی باشد.شرط قید شده در چک می تواند موارد مختلفی را شامل شود.

برای مثال این گونه نوشته می شود که پرداخت چک منوط به تنظیم سند اتومبیل یک فرد مشخص خواهد بود و در صورت پرداخت نشدن چک، این شرط به قوت خود باقی می ماند.

در ماده 13 قانون صدور چک بند ب به بیان چک مشروط پرداخته است وفق این ماده در پنج صورت ،صادر کننده چک قابل تعقیب کیفری نیست.

ماده 13 قانون صدور چک بیان میدارد که :

  • در صورتی که ثابت شود چک سفید امضا داده شده باشد.
  • هرگاه در متن چک، وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی شده باشد.
  • چنانچه در متن چک قید شده باشد که چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی است.
  • هرگاه بدون قید در متن چک ثابت شود که وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی بوده یا چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی است.
  • در صورتی که ثابت شود چک بدون تاریخ صادر شده و یا تاریخ واقعی صدور چک مقدم بر تاریخ مندرج در متن چک باشد.

بسیاری از افراد مفهوم چک تضمینی و چک مشروط را نمیدانند آیا شما از آن دسته اید؟‎-بخش ششم-چک مشروط


چنانچه صادرکننده برای پرداخت وجه چک شرط یا شروطی در متن چک درج کرده باشد بانک به آن شرط یا شروط ترتیب اثر نخواهد داد و نسبت به پرداخت وجه آن در صورت وجود اعتبار لازم (پول) در بانک اقدام خواهد کرد و در غیر این صورت گواهی دایر بر فقدان موجودی یا کسری موجودی (برگشت) صادر خواهد کرد.

در هنگام صدور چک باید دقت شود و به آنچه که در قانون آن اشاره شده است عمل کردزیرا شاید از نظر کسی که در متن چک شرطی را برای پرداخت قید می کند، مبلغ چک تا زمان تحقق شرط (انجام یا پایان یافتن عملی که مورد شرط است) غیر قابل پرداخت بوده و بانک وجه چک را به دارنده چک پرداخت نکند ولی قانون چیز دیگری مقرر کرده است و در این مورد بانک مکلف است طبق قانون به شرط مندرج در چک بی اعتنا باشد و وجه چک را در تاریخ مقرر پرداخت کند و چنانچه در حساب شخص موجودی برای پرداخت مبلغ چک نباشد بحث مراجعه به دادگاه و مشکل های آن مطرح می شود.همچنین چک مشروط به استناد بند ب ماده 13 قانون صدور چک ،قابل شکایت کیفری نیست.

پس در صورتی که کسی چک مشروط صادر نماید. دارنده چک می تواند در تاریخ چک به بانک مراجعه نماید و بانک توجهی به شرط مندرج در متن چک نمی کند و چنانچه در حساب صادر کننده، پول در بانک موجود باشد در مقابل چک، پول را به دارنده آن پرداخت می کند و اگر پولی در حساب نداشته باشد یا از وجه چک کمتر باشد گواهی عدم پرداخت یا کسرموجودی صادر میکند.

لازم به ذکر است که ،بر اساس قانون جدید ، چکهای مشروط را نمیتوان برای رسیدگی اجرای احکام برد.

بین مشروط بودن چک و سبب چک بایستی تمایز قایل شد.یه موقع بنده چکی را صادر میکنم مینویسم در وجه اقای رضایی بابت کارکرد بهمن ماهش.این سبب چک است و به مفهموم مشروط بودن چک نیست و چون از عبارت بابت فلان کار استفاده کرده است یعنی مقصود آن سبب چک است نه مشروط بودن چک.

مشروط بودن چک یعنی این چک منوط بوده به انجام یا ترک یک موضوعی و قانونگذار قصد داشته است که با این مقرره از چک روز دفاع نماید.

در پایان هم می توان برای تاکید بر موارد مطرح شده پیرامون اعتبار چک مشروط، ماده ۳ از قانون اصلاح شده چک را یادآور شد:

در ماده ۳ آمده است: صادرکننده چک باید در تاریخ مندرج در آن معادل مبلغ مذکور در بانک محال علیه وجه نقد داشته باشد و نباید تمام یا قسمتی از وجهی را که به اعتبار آن چک صادر کرده به صورتی از بانک خارج نماید یا دستور پرداخت نکردن وجه چک را بدهد و نیز نباید چک را به صورتی تنظیم کند که بانک به علت هایی مانند مطابقت نداشتن امضا یا قلم خوردگی در متن چک یا اختلاف در مندرجات چک و امثال آن از پرداخت وجه چک خودداری کند..




نظرات کاربران


امیر -  18 خرداد 1402
سلام یه چک برای بنده دادند و نوشته شده حامل بعد از برگشت چک که کسر موجودی بوده شخصی ادعا میکنه که گمش کرده الان هم صاحب چک میگه تو قولنامه ماشین به شرط سنده آیا بنده به پولم میرسم ممنون