هر آنچه که در خصوص وکیل اتفاقی لازم است بدانید

ازجمله اصحاب وکالت، وکالت اتفاقی یا موقت است. طبق اصول قانونی جمهوری اسلامی ایران غیر از وکلای دادگستری که دارای پروانه وکالت از کانون وکلای دادگستری می باشند هیچ شخصی نمی تواند در جلسات دادگاه برای دفاع از حقوق افراد حاضر شوند مگر به صورت اتفاقی (موقت ) و تحت شرایطی خاص وبه صورت محدود.

فهرست

هر آنچه که در خصوص وکیل اتفاقی لازم است بدانید

طرح دعوا در مراجع قضایی یا دفاع در برابر دعوای مطرح شده ،مستلزم داشتن دانش حقوقی و آشنایی با قوانین و مقررات موجود در کشور میباشد که این قوانین و مقررات دارای جزئیات و نکات بخصوص و ریزی هستند که عدم آگاهی نسبت به هر یک از آنها ممکن است آثار جبران ناپذیری را در پی داشته باشد و منجر به عدم گرفتن حق فردی که استحقاق آن را داشته است ،بشود. در شرایط دیگری شما می‌توانید شخص دیگری را که وکیل دادگستری نباشد، به‌عنوان وکیل خود انتخاب کنید که به این شخص وکیل اتفاقی می‌گویند.

مقدمه وکالت اتفاقی :

طرح دعوا در مراجع قضایی یا دفاع در برابر دعوای مطرح شده ،مستلزم داشتن دانش حقوقی و آشنایی با قوانین و مقررات موجود در کشور میباشد که این قوانین و مقررات دارای جزئیات و نکات بخصوص و ریزی هستند که عدم آگاهی نسبت به هر یک از آنها ممکن است آثار جبران ناپذیری را در پی داشته باشد و منجر به عدم گرفتن حق فردی که استحقاق آن را داشته است ،بشود.

لذا افرادی که تمایل دارند شخص دیگری فرایند رسیدگی به پرونده ی آنها را پیگیری کند یا می خواهند به طریق بهتری حق موردنظر خود را مطالبه کنند، به وکلای دادگستری متخصص مراجعه می کنند. اما در شرایط دیگری شما می توانید شخص دیگری را که وکیل دادگستری نباشد، به عنوان وکیل خود انتخاب کنید که به این شخص وکیل اتفاقی می گویند.

ازجمله اصحاب وکالت، وکالت اتفاقی یا موقت است. طبق اصول قانونی جمهوری اسلامی ایران غیر از وکلای دادگستری که دارای پروانه وکالت از کانون وکلای دادگستری می باشند هیچ شخصی نمی تواند در جلسات دادگاه برای دفاع از حقوق افراد حاضر شوند مگر به صورت اتفاقی (موقت ) و تحت شرایطی خاص وبه صورت محدود.

وکالت در دادگاه مستلزم داشتن پروانه وکالت می باشد اما قانون تحت شرایطی وکالت بدون پروانه را پذیرفته اشخاصی که واجد معلومات کافی برای وکالت باشند اما پروانه وکالت نداشته باشند می توانند در سال سه مرتبه با اخذ جواز وکالت اتفاقی از کانون مزبوطه برای اقربای سببی و نسبی خود تا درجه ی دوم از طبقه ی سوم وکالت نمایند.

معنای وکالت اتفاقی:

وکالت اتفاقی به این معنا می باشد که شخص بدون دارا بودن پروانه ی وکالت به صورت استثنائی و محدود از حق خویشاوندان خود به شرط داشتن میزانی دانش حقوقی در دادگاه ها دفاع کند.

این نوع از وکالت به منظور جلوگیری از پایمال شدن حقوق افراد به وجود آمده است.

مفهوم وکالت اتفاقی با عنایت به ماده 2 قانون وکالت:

در ماده ی ۲ قانون وکالت مصوب ۱۳۱۵ بیان می دارد:

اشخاصی که واجد معلومات کافی برای وکالت باشند ولی شغل آنها وکالت در عدلیه نباشد؛ اگر بخواهند برای اقربای سببی یا نسبی خود (تا درجه ی دوم از طبقه ی سوم) وکالت بنمایند، ممکن است که به آنها سه نوبت در سال جواز وکالت اتفاقی داده شود.

از این اصل چنین برآورد می شود که در نخستین گام متقاضی باید از دانش کافی در حوزه حقوق برخوردار باشد و در مرحله دیگر نباید جز وکلای دادگستری باشد.

از وظایف وکیل تسخیری میتوان به این مورد اشاره کرد: پیش از جلسه رسیدگی یا به عبارت بهتر پیش از شروع به دفاع از موكل خویش با مطالعه پرونده و نیز گفتگو با متهم پرونده ای كه وی به عنوان وكیل او انتخاب شده است ضمن اطلاع كامل از موضوع پرونده و اتهام یا اتهامات مطرح شده در آن و نیز آشنایی كامل با متهم وتدقیق در صحت و سقم اظهارات موكل بتواند به نحو شایسته تری از موكل خویش دفاع كند.. برای دانستن وظایف بیشتر از وکیل تسخیری اینجا کلیک کنید.

هر آنچه که در خصوص وکیل اتفاقی لازم است بدانید


برای انجام وکالت اتفاقی چه شرایطی بایستی کنار هم قرار گیرند ؟

برای انجام وکالت اتفاقی چه شرایطی بایستی وجود داشته باشد ؟

در نخستین گام متقاضی باید از دانش کافی در حوزه حقوق برخوردار باشد و در مرحله دیگر نباید جز وکلای دادگستری باشد.

ضمن اینکه تنها قادر خواهد بود برای سه مرتبه در سال برای بستگان نزدیک خود به همان ترتیبی که در قانون به آن اشاره شده است یعنی تنها برای بستگان نسبی(بستگانی که با آنها نسبت خونی دارد) و بستگان سببی (بستگانی که ازطریق ازدواج با آنها نسبت دارد) تا درجه ی دوم از طبقه سوم (از نزدیک ترین بستگان تا فرزندان عمو، دایی، خاله و عمه)، وکیل اتفاقی باشد.

در صورتی که متقاضی از تمامی شرایط فوق برخوردار باشد، نیاز به صدور مجوز خواهد داشت. برای انجام این کار متقاضی باید درخواست خود را به طور کتبی به کانون وکلای دادگستری تحویل دهد.


قابل ذکر است که جواز وکالت اتفاقی با رعایت شرایط و مقررات مربوطه توسط کانون وکلای دادگستری صادر می شود. این شرایط و مقررات در آیین نامه ی صدور جواز وکالت اتفاقی که عیناً نقل می گردد، پیش بینی شده است.


آیین نامه ی صدور جواز وکالت اتفاقی(موقت):

در اجرای ماده ی ۲ قانون وکالت مصوب سال ۱۳۱۵ و به تجویز ماده ی ۲۲ لایحه ی استقلال کانون وکلای دادگستری مصوب ۱۳۳۳ و به منظور امور مربوط به صدور جواز وکالت اتفاقی و شرایط درخواست آن، ضوابط زیر تعیین و اعلام می گردد.

درخواست اخذ جواز وکالت اتفاقی باید توسط شخص متقاضی به عمل آمده باشد و در آن ضمن معرفی کامل خود و اعلام میزان تحصیلات و تجربیات و سایر جهات و دلایل احتمالی مؤثر در قضیه، مشخصات کامل و نشانی موکل و موکلین موردنظر و درجه ی قرابت آنان و نیز مشخصات موضوعی را که متقاضی قرار است طرح نماید یا عهده دار دفاع از آن شود، ثبت نماید.


برابر قانون،غیر از وکلای مجاز هیچ یک نمی تواند در جلسات دادگاه به سمت وکالت مداخله کند مگر به طور اتفاقی و آن هم به صورت محدود و این در حالی است که شخص دارای معلومات کافی برای وکالت می باشد ولی شغل و حرفه او وکالت در دادگستری نیست و می تواند برای بستگان سببی (مثل برادر،عمو و...) یا نسبی خود(مثل همسر،پدر و مادر همسرو...) وکالت نماید ولی در سال بیش از سه مرتبه چنین اجازه ای به او داده نمی شود.

هر آنچه که در خصوص وکیل اتفاقی لازم است بدانید-بخش دوم

مقصوداز طبقات و درجات ارث و بیان اینکه در درخواست کتبی وکالت اتفاقی چه مواردی بایستی گنجانده شود ؟

مقصود از طبقات و درجات ارث:

توجه:

ماده 1032 قانون مدنی طبقات و درجات قرابت را بدین شكل توضیح داده است. طبقه اول درجه اول (پدر و مادر و اولاد)، طبقه اول درجه دوم (اولاد اولاد)، طبقه دوم درجه اول (اجداد و برادر و خواهر)، طبقه دوم درجه دوم (اجداد اجداد و اولاد برادر و خواهر) طبقه سوم درجه اول (اعمام، عمات، اخوال و خالات)، طبقه سوم درجه دوم ( اولاد اعمام، عمات، اخوال و خالات) را در بر می گیرد.

در درخواست کتبی وکالت اتفاقی چه مواردی بایستی گنجانده شود ؟

مطابق ماده ی ۱ آیین نامه ی صدور جواز وکالت اتفاقی، شخص متقاضی باید درخواست اخذ جواز وکالت اتفاقی را بدهد و ضمن معرفی کامل خود و اعلام میزان تحصیلات و تجربیات و سایر جهات و دلایل احتمالی مؤثر در قضیه، مشخصات کامل و نشانی موکل یا موکلین موردنظر و درجه ی قرابت آنان و نیز مشخصات موضوعی را که متقاضی قرار است آن را طرح کند و یا عهده دار دفاع از آن شود اعلام کند.


همچنین مدارک مورداستناد را پیوست کند و پس از امضا زیر درخواست خود، آن را در دفتر کانون وکلا ثبت نماید.
برای انجام وکالت اتفاقی (موقت) نیاز به صدور مجوز می باشد لذا متقاضی این امر باید با درخواست کتبی که موارد ذیل در آن گنجانده شده،در دفتر کانون وکلا ثبت نماید:


- معرفی کامل خود


- میزان تحصیلات وتجربیات موثر در قضیه


- مشخصات کامل و نشانی موکل مورد نظر و درجه قرابت با او


- موضوعی که می خواهد اقامه کند یا از آن دفاع کند


- کپی شناسنامه و آخرین مدرک تحصیلی و دو قطعه عکس


-کپی شناسنامه موکل یا موکلین و مدارکی که رابطه خویشاوندی بین او وموکل را ثابت کند.


-امضای درخواست که این امضا یا توسط کانون یا یکی از دفاتر اسناد رسمی گواهی می شود.


-اخطاریه یا گواهی مرجع قضائی در مورد مشخصات پرونده و وقت رسیدگی نسبت به دعوی طرح شده.


- کپی کارت پایان خدمت یا معافیت دائم(برای مردان)

هر آنچه که در خصوص وکیل اتفاقی لازم است بدانید-بخش سوم

آیا برای هر مورد وکالت اتفاقی باید درخواست جداگانه ای تقدیم کرد ؟

آیا برای هر مورد وکالت اتفاقی باید درخواست جداگانه ای تقدیم کرد ؟

برای هر مورد وکالت اتفاقی باید درخواست جداگانه با ضمایم کامل تهیه و تسلیم کانون گردد.پس از تقدیم درخواست ، کانون حق دارد تا به منظور سنجش توان علمی و تجربی متقاضی از او مصاحبه و اختبار به عمل آورد.در هر حال پذیرش یا رد درخواست با کانون است.

چه مدارکی همراه با درخواست صدور وکالت اتفاقی باید به کانون وکلا تقدیم گردد؟


وفق ماده 2 ایین نامه صدور جواز وکالت اتفاقی ،فتوکپی مصدق مدارک زیر نیز باید به همراه درخواست صدور جواز وکالت اتفاقی به کانون وکلا تسلیم شود:
فتوکپی شناسنامه و آخرین مدرک تحصیلی و دو قطعه عکس
فتوکپی شناسنامه ی موکل یا موکلین و مدارک مثبته ی قرابت وفق ماده ی ۲ قانون وکالت مصوب ۱۳۱۵
اصل درخواست موکل به عنوان کانون وکلا (به شرح فرم تهیه شده) که امضای موکل توسط کانون یا یکی از دفاتر اسناد رسمی گواهی شده باشد
اخطاریه یا گواهی مرجع قضایی درمورد مشخصات پرونده و وقت مشخصات پرونده و وقت رسیدگی آن نسبت به دعاوی طرح شده


فتوکپی کارت پایان خدمت یا معافیت دائم برای متقاضیانی که مشمول خدمت نظام وظیفه می باشند
تبصره: مدارک فوق به هیچ صورتی قابل استرداد نیستند.

نکته:

مطابق با ماده 3 ایین نامه صدور جواز وکالت اتفاقی ،برای هر وکالت اتفاقی باید درخواست جداگانه با ضمائم کامل تهیه و تسلیم شود و این قاعده درمورد پرونده هایی که از دو یا چند دعوی مرتبط تشکیل شده باشند نیز رعایت خواهد شد، مگر اینکه به تشخیص کانون وکلا تکرار اصل تقاضا یا مدارک و مستندات و اطلاعات ضروری نباشد.

مطابق ماده 4 ایین نامه صدور جوازوکالت اتفاقی، کانون می تواند پس از احراز شرایط، از متقاضیان جواز وکالت اتفاقی، اختباری به منظور بررسی توان عملی و تجربی بدون دفاع از دعوی اعلام شده به عمل آورد و صدور جواز وکالت اتفاقی، منوط به موفقیت متقاضی در اختبار به تشخیص کانون وکلاست.

مطابق ماده 5 ایین نامه صدور جواز وکالت اتفاقی ،تشکیل پرونده جهت بررسی درخواست متقاضی اخذ وکالت اتفاقی ، منوط به واریز مبلغی است که توسط کانون وکلا در هر سال تعیین و اعلام خواهد شد.

تبصره: مبلغ مذکور به هیچ صورتی مسترد نخواهد شد

ماده 6 :هیأت مدیره ی کانون برای صدور جواز وکالت اتفاقی، هر سال مبلغی را تعیین و اعلام خواهد نمود.

هر آنچه که در خصوص وکیل اتفاقی لازم است بدانید-بخش چهارم

چگونه متقاضی وکالت اتفاقی باشیم؟

چگونه متقاضی وکالت اتفاقی باشیم؟

به استناد بند (ه) ماده ی ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب ۷۳ برای صدور پروانه ی وکالت اتفاقی در هر مورد باید مبلغ ده هزار ریال تمبر الصاق و ابطال گردد. وکیل اتفاقی از پرداخت مالیات معاف است.

شایان ذکر است که در اینجا چند رأی و نظریه ی حقوقی را بیان می نماییم:

آیا پذیرفتن وکلای غیر رسمی که جواز وکالت ندارند ،تخلف محسوب میشود؟

پذیرفتن وکلای غیررسمی که جواز وکالت اتفاقی را هم نداشته باشند تخلف است .
با اینکه موضع قانون وکالت درمورد اینکه نمی توان هیچ نوع وکیلی را اعم از رسمی و اتفاقی، بدون داشتن پروانه ی وکالت پذیرفت، روشن است و حتی در ماده ی ۲ قانون مزبور به اقارب و بستگان شخصی اجازه ی وکالت اتفاقی داده شده است که ظاهراً نیاز به وجود پروانه دارد و در موضوع آن از این لحاظ فرقی بین وکالت برای بستگان و غیر آن نیست.


وکالت اشخاصی که شغل آنها وکالت نباشد، بدون پروانه ی وکالت اتفاقی در دادگاه ها پذیرفته نمی شود، بنابراین دادخواست فرجامی برادری بدون داشتن وکالت اتفاقی از طرف برادرش موردی نخواهد داشت.
دادخواست شخصی که وکیل رسمی دادگستری نیست و پروانه ی وکالت اتفاقی را هم راجع به تقدیم دادخواست فرجامی از طرف موکل، پیوست دادخواست مزبور نکرده است، قابل قبول نخواهد بود.
در لایحه ی قانونی استقلال کانون وکلا و آیین نامه ی آن، نه صریحا و نه ضمنا ماده ی ۲ قانون وکالت را نسخ نکرده است و به هیچ وجه ناظر به وکالت های اتفاقی و پروانه ی وکالت اتفاقی نمی باشد.

قانون دیگری هم که مغایر و ناسخ ماده ی ۲ قانون وکالت باشد وجود ندارد؛ بنابراین ماده ی مذکور به قوت خود باقی است و صادر کردن جواز وکالت اتفاقی در حدود آن ماده بلامانع است. طبق قانون استقلال وکلا و آیین نامه ی مربوطه پروانه ی وکالت اتفاقی ممنوع می باشد که غیرموجه بودن آن ناشی از سوء استنباط از قانون و آیین نامه ذکر شده است.

زیرا مشارالیه ظاهراً از حصر موارد صدور پروانه ی وکالت به آنچه در قانون استقلال کانون وکلا و آیین نامه ذکر شده است، چنین استفاده نمود که گویا دیگر پروانه ی وکالت اتفاقی نباید صادر گردد، درصورتی که قانون و آیین نامه ی مزبور فقط ناظر به مقررات صدور پروانه ی اشتغال به وکالت است و شامل جواز وکالت اتفاقی که اشتغال محسوب نمی شود و برای مدت و موارد خاصی می باشد نیست.


وکلا برای طرح و اقامه ی دعوی و دفاع در محاکمی اعم از کیفری یا حقوقی باید وکیل دادگستری و دارای پروانه ی معتبر باشند و پذیرش وکالت، غیر از وکلای دادگستری جز درمورد وکالت اتفاقی در محاکم مرقوم مجوز قانونی ندارد.

هر آنچه که در خصوص وکیل اتفاقی لازم است بدانید-بخش پنجم

برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد وکیل تسخیری به صفحه (وکیل تسخیری) مراجعه کنید. در صورتی که فرد تمکن مالی نداشته باشد می تواند از کانون وکلا در خواست وکیل معاضدتی کند پس از بررسی شرایط وی،کانون ،وکیل معاضدتی به فرد معرفی می کند .وکیل معاضدتی مربوط به امور مدنی است.اطلاعات بیشتری درباره وکیل معاضدتی نیازمندید؟ اینجا کلیک کنید.



نظرات کاربران


یاشار -  03 خرداد 1401
سلام.باید به وکیل اتفاقی بابت کارش مثل دیگر وکلا پول بدهیم؟

تیم محتوای احقاق -  16 شهریور 1402

سلام...وکیل اتفاقی از بستگان موکله،اصولا وکیل  مستحق دریافت حق الوکاله است اما بایدی در کار نیست و بسته به توافق بین خودتون داره.وکالت میتواند رایگان باشد اما پرداخت مخارج و..... حتما بر عهده موکل است.


جواد -  29 آبان 1401
به کانون که مجوز وکالت اتفاقی صادر میکند رو پرداخت میکنید. البته در مورد خود انجام وکالت میتوانید توافق کنید و نیز اگر برنده شدید طبق تعرفه می تواند از طرف دعوایتان مطالبه کنید.

امیرارشد -  11 اردیبهشت 1402
وکیل اتفاقی میتواند کارت تبلیغ بزند؟؟؟؟

مهتاب سخنور -  08 دی 1401
سلام. به چه نحو ممکن بوده که دادگاه ضمن صدور رای درخصوص حق الوکاله وکیل اتفاقی، اقدام به دستور پرداخت حق الوکاله اتفاقی نماید؟

وحید محمدی -  09 فروردین 1403
بنده در دادگاه کیفری به جرم پارک در مشاعات محکوم شدم وکیل اتفاقی طرف مقابل در پایان از بنده شکایت نموده و طلب هزینه های کارشناسی و غیره نموده و همچنین طلب ۱۵ میلیون تومان بابت حق وکالت و مبلغ ۳ میلیون تومان بابت صدور پروانه وکالت اتفاقی خودش نموده لطفا راهنمایی بفرمایید