چطور تقاضای تقسیم مال مشاع را کنم

مدارک مورد نیاز

ادارات ثبت صرفاً زمانی صلاحیت رسیدگی به این درخواست را دارند که عملیات ثبتی خاتمه پیدا کرده باشد.
پس اگر عملیات ثبتی خاتمه پیدا نکرده باشد، مرجع صالح برای رسیدگی به درخواست افراز، دادگاه های عمومی حقوقی محل است.

زمانی جریان ثبتی یک ملک خاتمه یافته تلقی می شود که ملک دارای سند مالکیت بوده و در دفتر املاک به ثبت رسیده باشد؛ یا حداقل درخواست مربوطه به ثبت رسیده باشد، آگهی نوبتی و تحدیدی آن به طور صحیح منتشر و تحدید حدود قانونی صورت گرفته و نیز در مهلت واخواهی نیز مورد اعتراض واقع نشده و ملک قابل ثبت در دفتر املاک باشد.لازم به ذکر است که مراد مقنن از ختم جریان ثبتی، کل ملک مشاع است نه قسمتی از آن.

مراحل افراز املاک مشاع از طریق ادارات ثبت:

1.جریان ثبتی ملک مورد افراز باید خاتمه یافته باشد، یعنی از جهت ثبتی مشکلی نداشته و به طور حتم دارای سند مالکیت باشد یا پس از ثبت در دفتر املاک آگهی نوبتی و تحدیدی آن منتشر و در وقت مقرر نسبت به آن اعتراض نشده باشد.

2.درخواست هر یک از شرکا با مستندات قانونی و مشخصات و آدرس صحیح به ادارۀ ثبت داده می شود. پس از این مرحله است که ادارۀ ثبت وارد عمل شده و بررسی هایش را شروع می کند.

3.پرونده توسط نمایندۀ ادارۀ ثبت محل از این منظر که ملک مورد نظر مراحل قانونی را طی کرده است یا دارای سند مالکیت است بررسی می شود تا مشکل قانونی برای افراز و تقسیم وجود نداشته باشد.

4.نمایندۀ ثبت پس از بررسی پرونده، گزارش خود را به طور کامل به رئیس ادارۀ ثبت ارسال می کند تا وی پس از دیدن گزارش نمایندۀ ثبت تصمیم بگیرد.

5.رئیس ادارۀ ثبت در صورت قابل افراز بودن ملک مورد نظر، پرونده را به نقشه بردار ثبت برای معاینۀ محلی و انجام مراحل نقشه برداری ارسال می کند.

6.نقشه بردار با نمایندۀ ثبت در محل حاضر شده و از همه شرکا و افرادی که متقاضی افراز بوده اند دعوت به عمل می آورد و به امضای تمامی شرکا حاضر در روز معاینه و خود نمایندۀ ثبت می رساند و به مسئول واحد ثبتی تسلیم می کند.مسئول واحد ثبتی نیز پس از رسیدگی و تطبیق درخواست با مقررات قانونی و ملاحظۀ صورت مجلس تنظیمی نقشۀ افرازی و همچنین مطابقت آن با وضعیت و سوابق ثبتی، تصمیم خود را مبنی بر رد یا قبول درخواست افراز و نحوۀ آن اعلام می کند.این تصمیم بایک نسخه از صورت مجلس و فتوکپی نقشۀ افرازی و فقط درصورتی که ملک قابل افراز اعلام شود به همۀ شرکا ابلاغ می شود تا چنانچه اعتراضی داشته باشند اعتراض خود را برابر ماده ۲ قانون افراز و فروش املاک مشاع ظرف ۱۰روز ازتاریخ ابلاغ دردادگاه حقوقی محل وقوع ملک تسلیم کنند.

7.پس از این که متقاضی اعتراض خود را در دادگاه حقوقی محل وقوع ملک مشاع مورد افراز ثبت کرد، دادگاه نسبت به رسیدگی به مدارک و اسناد ملک مورد نظر برابر قوانین و مقررات و تطبیق مدارک ارائه شده با اسناد مالکیت ملک مربوط و قابل افراز بودن آن اقدام می کند.

8.نمایندۀ ثبت با توجه به صورت جلسه افرازی، پیش نویس سند مالکیت قطعه یا قطعات مفروزی مورد نظر را تهیه کرده و متصدی دفتر املاک سند اولیه را باطل و سند جدید صادر می کند و مراتب ابطال اسناد مالکیت مشاعی را طی بخشنامه ای به دفاتر اسناد رسمی تابعه اطلاع می دهد.

9.شرکا می توانند پس از رأی دادگاه مبنی بر غیرقابل افراز بودن ملک تقاضای فروش آن را به عمل آورند که دادگاه ضمن بررسی دستور فروش، آن را به دایرۀ اجرای احکام مدنی مربوط به فروش اموال غیرمنقول صادر کرده و پس از فروش ملک غیرقابل افراز طبق ماده ۱۰ قانون افراز املاک مشاع بعد از کم کردن هزینۀ عملیات اجرایی طبق دستور دادگاه بین شرکا به نسبت سهم تقسیم می کند.

10.استعلام از شهرداری

مدارک مورد نیاز

صلاحیت محاکم برای رسیدگی به دعاوی افراز اموال مشاع در مواردی است که بین مالکان، محجور یا غایبی باشد. منظور از محجور، صغار، مجانین و سفها است و غایب مفقودالاثر نیز در قانون مدنی تعریف شده است.

اگر بین مالکان غایب یا محجوری وجود داشته باشد ولو عملیات ثبتی خاتمه پیدا کرده باشد، رسیدگی به این درخواست در صلاحیت ذاتی دادگاه است.اگر درصدی از ملک مشاعی ولو یک درصد از یک پلاک مشاعی مجهول المالک باشد، اینجا نیز افراز در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی است.مجهول المالک ثبتی به این معنا است که با اینکه مالک، مشخص و معلوم است اما مالک درخواست ثبت نکرده است.

دعوای افراز در محاکم:

در ابتدا لازم است که دادخواست مبنی بر تقاضای افراز مال مشاع به دادگاه ارائه شود.اقامه دادخواست بایستی به طرفیت همه ی مالکان انجام گیرد در غیر این صورت دعوا رد خواهد شد و به طور مجدد دعوای جدید باید طرح شود.

سپس دادگاه با بررسی قرائن و مدارک و بررسی نظر کارشناس(درصورت لزوم) اقدام به صدور رای مبنی بر افراز مینماید.